جمع بندی سوالات و نکاتی درباره نماز شب اول قبر

تب‌های اولیه

11 پستها / 0 جدید
آخرین ارسال
سوالات و نکاتی درباره نماز شب اول قبر


سلام

اولا نماز وحشت در شب اول قبر چگونه خوانده می شود ؟

دوما شب اول قبر چه شبی است ؟ اولین شبی که مرده را دفن می کنند یا اولین شبی که شخص می میرد ؟

اگر شخص جسدش دفن نشود یا خاکستر شود شب اول قبرش کی است ؟

victoryone;206793 نوشت:
جواب سوال دومم رو نگرفتم

شب اول قبر چه شبی است ؟ شبی که مرده را دفن می کنند یا شبی که شخص می میرد؟

اگر شخص جسدش دفن نشود یا خاکستر شود شب اول قبرش کی است ؟


با سلام

قبل از هر چيز لازم است چند نكته را متذكر شويم:

1. انسان پس از مرگ وارد عالمي به نام «عالم برزخ» مي شود. حيات برزخي حقيقت و باطن همين عالم دنياست. دنيا ظاهري دارد و باطني، ظاهر دنيا كه بدان عالم مُلك گفته مي شود همين دنياي مادي است كه ما در آن زندگي مي كنيم كه خصوصيات خاص خودش را دارد(مكان، زمان، مادي بودن...) همين دنيا باطني دارد كه بعضي خصوصيات عالم دنيا را داراست. مثلاً شكل و اندازه و رنگ و بو در آن عالم هم وجود دارد و لكن ماده در آنجا نيست. صورت مردمان برزخي رنگ و اندازه مشخصي دارد و در آنجا خوشحالي و مسرّت و غضب و نگراني هست در آ‌نجا نور هست و لكن آنجا ماده نيست.(1)

2. در بعضي از روايات از همين حيات برزخي به«عالم قبر» تعبير شده است.در روايتي است كه از امام صادق ـ عليه السّلام ـ پرسيدند: برزخ چيست آن حضرت فرمود: قبر از هنگام مرگ آدمي است تا روزي كه قيامت مي شود(2).

پس مراد از قبر در بعضي روايات اين گودال خاكي كه بدن ميت در آن جا مي گيرد نيست بلكه مراد باطن همين قبر است كه همان عالم برزخ است. از آنجايي كه قبر خاكي جايگاه و محل استقرار بدن جسماني است و عالم برزخ نيز جايگاه استقرار روح انسان است به عالم برزخ عالم قبر نيز گفته مي شود(3).

در روايت مفصّلي است از حضرت اميرالمؤمنين كه آن حضرت در وصف مرگ انسان و انتقال او به قبر و مشاهدات او در قبر توضيحاتي مي فرمايد كه ما به قسمتي از آن اشاره مي كنيم، در بخشي كه مربوط به مرگ مؤمنان و مشاهدات آنان است اين چنين مي فرمايد: ... او مي شناسد كسي را كه او را غسل مي دهد و قسم مي دهد افرادي را كه جنازة او را حمل مي كنند كه به سرعت ببرند و زودتر به خاك بسپارند و وقتي كه او را وارد در قبرش مي كنند دو مَلَك به نزد او مي آيند و آن دو، دو فرشتة بازپرسي و باز جوئي كننده از عقائد و كردار او هستند ... .

با توجه به دو نكته ياد شده و اين بخش از روايت حضرت اميرالمؤمنين مي توانيم نتيجه بگيريم كه شب اول قبري كه در روايات ما براي اموات ذكر شده و شرح حال آنها در قبر مي باشد مراد شب اولي كه ما به حساب دنيايي مي سنجيم نيست يعني اين چنين نيست كه اگر ميتي را صبح دفن كنند حتما 10 يا 12 ساعت بايد بگذرد تا شب هنگام شود آنگاه فرشتگان پرس و جو بيايند و از او سؤالاتي بنمايند بلكه به محض دفن شدن، فرشتگان بازپرس به سراغ ميت مي آيند چرا كه عالم برزخ شب و روزي چون عالم دنيا ندارد و اگر شبي براي ميّت ذكر شده است، شايد شب براي او متمثل مي شود درست شبيه حالت خواب كه آدم در خواب مي بيند شبي هولناك را مي گذراند و حال آنكه در وسط روز خوابيده است همانگونه كه در وسط روز انسان خواب شب تار را مي بيند، همين طور است كه انسان را در روز دفن مي كنند و همان لحظه شب اول قبر او باشد در حقيقت ميت در عالم قبر و برزخ شب براي او نمايان مي شود در اين روايت هم آمده به محض دفن كردن ميت فرشتگان بازپرس به سراغ ميت مي آيند.

البته شب اول قبر تنها براي كساني نيست كه دفن مي شوند حتي كساني هم كه بدنشان دفن نمي شود، باز قبر دارند سؤال قبر دارند شب اول قبر هم خواهند داشت وقتي قبر را به معني عالم برزخ گرفتيم و شب آنجا را هم، مخصوص به وضع آنجا دانستيم لذا لازم نيست تا حتماً ميت دفن شود آنگاه مراسم شب اول قبر برزخ صورت پذيرد(4).

پاورقی:
1. ر.ك: تهراني، سيد محمد حسين، معاد شناسي، ج 2، ص 185، جوادي آملي، عبدالله، معاد و قرآن، ج 4، ص 218.
2. نورالثقلين، ج 3، ص 554.
3. ر.ك تهراني، سيد محمد حسين، معاد شناسي، ج 2، ص 194، 195، سبحاني، جنب الدحيات، ج 4، ص 238.
4. ر.ك: جوادي آملي، عبدالله، معاد شناسي، ج 21، ص222.

victoryone;206616 نوشت:
نماز وحشت در شب اول قبر


نام صحيح نماز وحشت ،نماز ليلة الدفن مي‌باشد و جزء مستحبّات مؤكّد در آداب دفن ميت است كه روايات فراواني در توصيه به‌آن وارد شده است. مرحلة انتقال آدمي از عالم ماده به عالم برزخ، همانند انتقال او از عالم رحِم به عالم دنيا،‌با دردها و رنج‌هاي فراوان همراه است، بخشي از اين دردها به دليل آنست كه او به دنيايي وارد مي‌شود كه قبلاً كوچكترين آشنايي با آن نداشته است،‌ قوانين حاكم بر آن عالم با قوانين حاكم بر عالم دنيا كاملاً متفاوت است، ‌علاوه بر اين او در مسير انتقالش از عالم دنيا به عالم برزخ مراحلي را از پشت سر گذاشته است كه شايد حتي تصوّر دشواري و وحشت‌آفريني آن براي ما غيرممكن باشد.

امام علي ـ عليه السلام ـ در توصيف احوال ايشان مي‌گويد: اگر شما بنگريد آنچه را كه مردگان ديده‌اند، فرياد ناله سر خواهيد داد و به لابه و زاري روي خواهيد آورد و امر خداوند را اطاعت خواهيد نمود، اما آنچه كه ايشان ديدند از شما پنهان است و به زودي اين پرده كنار خواهد رفت و شما نيز خواهيد ديد.(1)

در كلام نوراني ديگر مي‌گويد: «فغير موصوفٍ ما نزل بهم،‌ اجتمعت عليه سكرة الموت و حسرت الفوت» آنچه بر ايشان نازل شده توصيف شدني نيست، سكرات مرگ و حسرت از دست دادن آنچه در دنيا داشتند بر ايشان جمع گرديده است.(2)

از امام زين‌العابدين ـ عليه السلام ـ نيز نقل است كه: سه ساعت از سخت‌ترين لحظه‌هاي زندگي انسان است، ساعتي كه در آن فرشتة مرگ را مي‌بيند و ساعتي كه از قبرش بيرون مي‌شود و ساعتي كه در مقابل خداوند براي حساب حاضر مي‌شود.(3)

اگر اين روايات را در كنار صدها روايت ديگر كه در بيان احوال برزخيان و شدايد كه بر ايشان وارد مي‌شود بگذاريم به عمق وحشت ايشان پي مي‌بريم.

نماز وحشت يا نماز ليلة الدّفن راهي است براي كاستن از اين وحشت فراگير و از مجاري رحمت خداوند است بر بنده‌اي كه گرفتار آن سختي‌ها است.

رسول خدا ـ صلي الله عليه و آله ـ فرمودند كه نماز هدية شب اول قبر چنان در سرنوشت ميّت و نمازگذار تأثيرگذار است كه بعد از اداء نماز و هدية ثواب آن براي ميت، خداوند هزار ملك را به سوي قبر ميت مي‌فرستد كه با هر كدام يك جامه زيبا است و در قبر او گشايش داده مي‌شود و از تنگنا تا روز قيامت نجات پيدا مي‌كند و براي نمازگزار نيز به اندازه آنچه كه خورشيد بر آن تابيده است حسنات داده مي‌شود و چهل درجه بالا مي‌رود.(4)

تذكر اين نكته نيز خالي از لطف نخواهد بود كه عالم برزخ بر خلاف عالم آخرت كه در آن رابطه انسان با دنيا كاملاً قطع مي‌گردد، با عالم دنيا رابطه دارد و لذا حسنات و سيئات جارية انسان بعد از مرگش نيز در سرنوشتش تأثير مي‌‌گذارد. به همين دليل است كه به گذاشتن باقيات الصالحات توصيه مي‌شود و نيز توصيه شده است كه وارث ميت بعد از ايشان او را فراموش نكنند و تا مي‌توانند به نيابت و به نيّت او حسنات و كارهاي نيك انجام دهند. و اگر نبود اين رابطه ميان عالم برزخ و عالم دنيا، بدون شك نماز وحشت نيز وجهي نداشت.


پاورقی:
1. نهج‌البلاغه، خطبه 20.
2. همان، ‌خطبه 108.
3. مجلسي، محمد باقر، بحارالانوار، بيروت، ‌مؤسسة الوفاء، 1404 ق، ج 6، ص 159.
4. محدث نوري، ميرزا حسين، مستدرك الوسايل،‌ مؤسسه آل البيت، قم، چاپ اول، 1408 هـ . ق. ج 6، ص 344.

رسا;206805 نوشت:

، همين طور است كه انسان را در روز دفن مي كنند و همان لحظه شب اول قبر او باشد در حقيقت ميت در عالم قبر و برزخ شب براي او نمايان مي شود در اين روايت هم آمده به محض دفن كردن ميت فرشتگان بازپرس به سراغ ميت مي آيند.

البته شب اول قبر تنها براي كساني نيست كه دفن مي شوند حتي كساني هم كه بدنشان دفن نمي شود، باز قبر دارند سؤال قبر دارند شب اول قبر هم خواهند داشت وقتي قبر را به معني عالم برزخ گرفتيم و شب آنجا را هم، مخصوص به وضع آنجا دانستيم لذا لازم نيست تا حتماً ميت دفن شود آنگاه مراسم شب اول قبر برزخ صورت پذيرد(4).

پاورقی:
1. ر.ك: تهراني، سيد محمد حسين، معاد شناسي، ج 2، ص 185، جوادي آملي، عبدالله، معاد و قرآن، ج 4، ص 218.
2. نورالثقلين، ج 3، ص 554. ا
3. ر.ك تهراني، سيد محمد حسين، معاد شناسي، ج 2، ص 194، 195، سبحاني، جنب الدحيات، ج 4، ص 238.
4. ر.ك: جوادي آملي، عبدالله، معاد شناسي، ج 21، ص222.

اینکه گفتید به ((محض دفن کردن میت فرشتگان به سمت آن می آیند))

سوال اینه شب اول قبر از زمانی که شخص می میرد شروع می شود یا زمانی که دفن می شود ؟

victoryone;206812 نوشت:
اینکه گفتید به ((محض دفن کردن میت فرشتگان به سمت آن می آیند))

سوال اینه شب اول قبر از زمانی که شخص می میرد شروع می شود یا زمانی که دفن می شود ؟

با سلام
همانطور که گفته شد بر اساس روایات آنها که دفن می شوند به محض دفن شدن(و لو در روز دفن شوند)
درباره آنهایی که دفن نمی شوند نیز شب اول قبر هست. لذا گفته شد که:
شب اول قبر تنها براي كساني نيست كه دفن مي شوند حتي كساني هم كه بدنشان دفن نمي شود، باز قبر دارند سؤال قبر دارند شب اول قبر هم خواهند داشت وقتي قبر را به معني عالم برزخ گرفتيم و شب آنجا را هم، مخصوص به وضع آنجا دانستيم

victoryone;206616 نوشت:
اولا نماز وحشت در شب اول قبر چگونه خوانده می شود ؟


نماز وحشت را در هر موقع از شب اول قبر مى‌شود خواند، ولى بهتر است در اول شب بعد از نماز عشا خوانده شودوکیفیت ان به صورت زیراست:

مستحبّ است در شب اول قبر ، دو ركعت نماز وحشت براى ميّت بخوانند و دستور آن اين است كه، در ركعت اول بعد از حمد يك مرتبه «آية الكرسى» و در ركعت دوم بعد از حمد ده مرتبه سورۀ «إِنّا أَنْزَلْناهُ» بخوانند و بعد از سلام نماز بگويند: «اللّٰهُمَّ صَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ وَ ابْعَثْ ثَوَابَهَا الَى قَبْرِ فُلٰانٍ» و به جاى كلمه فلان، اسم ميّت را بگويند.

victoryone;206616 نوشت:
دوما شب اول قبر چه شبی است ؟ اولین شبی که مرده را دفن می کنند یا اولین شبی که شخص می میرد ؟

نمازشب اول قبر ، همان شبی است که میت را دفن می کنند، می باشدولذا به جهت تاخیر دردفن بایدنماز وحشت راتاشب اول قبر اوتاخیر بیندازند
مساله=640و639از رساله مراجع/ج=1

رسا;206805 نوشت:

با سلام

قبل از هر چيز لازم است چند نكته را متذكر شويم:

1. انسان پس از مرگ وارد عالمي به نام «عالم برزخ» مي شود. حيات برزخي حقيقت و باطن همين عالم دنياست. دنيا ظاهري دارد و باطني، ظاهر دنيا كه بدان عالم مُلك گفته مي شود همين دنياي مادي است كه ما در آن زندگي مي كنيم كه خصوصيات خاص خودش را دارد(مكان، زمان، مادي بودن...) همين دنيا باطني دارد كه بعضي خصوصيات عالم دنيا را داراست. مثلاً شكل و اندازه و رنگ و بو در آن عالم هم وجود دارد و لكن ماده در آنجا نيست. صورت مردمان برزخي رنگ و اندازه مشخصي دارد و در آنجا خوشحالي و مسرّت و غضب و نگراني هست در آ‌نجا نور هست و لكن آنجا ماده نيست.(1)

2. در بعضي از روايات از همين حيات برزخي به«عالم قبر» تعبير شده است.در روايتي است كه از امام صادق ـ عليه السّلام ـ پرسيدند: برزخ چيست آن حضرت فرمود: قبر از هنگام مرگ آدمي است تا روزي كه قيامت مي شود(2).

پس مراد از قبر در بعضي روايات اين گودال خاكي كه بدن ميت در آن جا مي گيرد نيست بلكه مراد باطن همين قبر است كه همان عالم برزخ است. از آنجايي كه قبر خاكي جايگاه و محل استقرار بدن جسماني است و عالم برزخ نيز جايگاه استقرار روح انسان است به عالم برزخ عالم قبر نيز گفته مي شود(3).

در روايت مفصّلي است از حضرت اميرالمؤمنين كه آن حضرت در وصف مرگ انسان و انتقال او به قبر و مشاهدات او در قبر توضيحاتي مي فرمايد كه ما به قسمتي از آن اشاره مي كنيم، در بخشي كه مربوط به مرگ مؤمنان و مشاهدات آنان است اين چنين مي فرمايد: ... او مي شناسد كسي را كه او را غسل مي دهد و قسم مي دهد افرادي را كه جنازة او را حمل مي كنند كه به سرعت ببرند و زودتر به خاك بسپارند و وقتي كه او را وارد در قبرش مي كنند دو مَلَك به نزد او مي آيند و آن دو، دو فرشتة بازپرسي و باز جوئي كننده از عقائد و كردار او هستند ... .

با توجه به دو نكته ياد شده و اين بخش از روايت حضرت اميرالمؤمنين مي توانيم نتيجه بگيريم كه شب اول قبري كه در روايات ما براي اموات ذكر شده و شرح حال آنها در قبر مي باشد مراد شب اولي كه ما به حساب دنيايي مي سنجيم نيست يعني اين چنين نيست كه اگر ميتي را صبح دفن كنند حتما 10 يا 12 ساعت بايد بگذرد تا شب هنگام شود آنگاه فرشتگان پرس و جو بيايند و از او سؤالاتي بنمايند بلكه به محض دفن شدن، فرشتگان بازپرس به سراغ ميت مي آيند چرا كه عالم برزخ شب و روزي چون عالم دنيا ندارد و اگر شبي براي ميّت ذكر شده است، شايد شب براي او متمثل مي شود درست شبيه حالت خواب كه آدم در خواب مي بيند شبي هولناك را مي گذراند و حال آنكه در وسط روز خوابيده است همانگونه كه در وسط روز انسان خواب شب تار را مي بيند، همين طور است كه انسان را در روز دفن مي كنند و همان لحظه شب اول قبر او باشد در حقيقت ميت در عالم قبر و برزخ شب براي او نمايان مي شود در اين روايت هم آمده به محض دفن كردن ميت فرشتگان بازپرس به سراغ ميت مي آيند.

البته شب اول قبر تنها براي كساني نيست كه دفن مي شوند حتي كساني هم كه بدنشان دفن نمي شود، باز قبر دارند سؤال قبر دارند شب اول قبر هم خواهند داشت وقتي قبر را به معني عالم برزخ گرفتيم و شب آنجا را هم، مخصوص به وضع آنجا دانستيم لذا لازم نيست تا حتماً ميت دفن شود آنگاه مراسم شب اول قبر برزخ صورت پذيرد(4).

پاورقی:
1. ر.ك: تهراني، سيد محمد حسين، معاد شناسي، ج 2، ص 185، جوادي آملي، عبدالله، معاد و قرآن، ج 4، ص 218.
2. نورالثقلين، ج 3، ص 554.
3. ر.ك تهراني، سيد محمد حسين، معاد شناسي، ج 2، ص 194، 195، سبحاني، جنب الدحيات، ج 4، ص 238.
4. ر.ك: جوادي آملي، عبدالله، معاد شناسي، ج 21، ص222.

متن شما رو بار ها خوندم ولی متوجه نمیشم آخرش قبر همینجاست یا نیست اون دنیایی برزخ توی همین دنیاست یا جایی دیگه

با سلام و تشکر

من شنیدم وقتی شخص میمیره انقدر جان کندن سخته که بعد از ان با هر برخورد و تماس بقیه با بدن میت بسیار ازرده خاطر میشه و حتی موقع غسل دادن عذاب میکشه !! درسته؟؟؟

پیامبر اکرم صلی الله علیه و اله : هر کس موفق شود چهل جمعه پشت سر هم غسل کند بدنش در قبر نخواهد پوسید
پس یعنی جانوری به سمت بدنش نمیره؟؟؟؟

saba;551103 نوشت:
با سلام و تشکر

من شنیدم وقتی شخص میمیره انقدر جان کندن سخته که بعد از ان با هر برخورد و تماس بقیه با بدن میت بسیار ازرده خاطر میشه و حتی موقع غسل دادن عذاب میکشه !! درسته؟؟؟

پیامبر اکرم صلی الله علیه و اله : هر کس موفق شود چهل جمعه پشت سر هم غسل کند بدنش در قبر نخواهد پوسید
پس یعنی جانوری به سمت بدنش نمیره؟؟؟؟


سلام علیکم
برخی از اعمال در این دنیا هستند که خاصیت ویژه ای برای انسان در عالم قبر و برزخ دارند. این اعمال باعث این می شوند که بدن انسان، تر و تازه مانده و از گزند و آسیب همه جانداران و خاک و دیگر عوامل محیطی در امان باشد. همچنان که با انسان با چشم خودش بسیاری از مردگان را دیده که بعد از سال های زیاد، بدنشان، تازه و سالم در زیر خاک باقی مانده است.

نمونه عینی از سالم ماندن بدن مرده
عالم ربانی مرحوم آیت الله سید محمد کاظم قزوینی (قدس سره) داماد مرحوم آیت الله العظمی سید میرزا مهدی حسینی شیرازی (قدس سره)، مولف کتاب «فاطمة الزهراء من المهد الی اللحد» و «موسوعة الامام صادق (علیه السلام)» و ... در تاریخ 12 شوال سال 1348 ق در کربلای معلی به دنیا آمد و در 15 جمادی الثانی سال 1415 ق در شهر مقدس قم از دنیا رفت و بدن مطهرش نیز به صورت امانت درحسینیه ای در شهر مقدس قم مدفون گشت.
حسینیه مذکور که در زمان اخیر، در طرح حرم تا حرم افتاده و تخریب شده ، بنا بر سفارش خود مرحوم آیت الله سید محمد کاظم قزوینی (قدس سره) پیکر وی در آن حسینیه به امانت گذارده شده بود تا بعدها به عراق منتقل شود که هنگام تدفین پیکر وی را در صندوقی گذاشته و به خاک سپرده بودند و هم اکنو ن آن را بیرون آورده و منتقل نمودند.
مسأله بسیار مهم، این است که پس از مدت 17 سال و یازده ماه و اندی از ارتحال آن عالم ربانی و پیرغلام اباعبدالله الحسین (علیه السلام) در جریان انتقال پیکرش به کربلای معلی بدن او را سالم و تازه می یابند.
به گفته یک شاهد عینی، بدن وی، با گوشت بدن از روی کفن لمس شد و شاهدان دیگر عینی قضیه، صورت وی را نیز دیده و شناسایی کرده اند.
کتاب «فاطمة الزّهراء من المهد الی اللحد» که از مؤلفات وی است موقع تدفین روی سینه وی گذارده شده بود که البته پس از گذشت حدود 19 سال این کتاب شریف هم با توجه به خیس بودن قبر به جز قسمت هائی از جلد آن روی سینه وی سالم مانده بود.
قابل ذکر است که پیکر پاک این عالم ربانی روز پنج شنبه 8 جمادی الثانی 1432ق (22/2/90) در شهر مقدس کربلا تشییع و در مقبره خاندان آیت الله العظمی شیرازی (قدس سره) در حرم مقدس حضرت اباعبدالله الحسین (علیه السلام) به خاک سپرده شد. (1)

منابع و مآخذ:
1. سایت مدرسه اباصالح المهدی قم مقدسه.

موفق باشید.

[="Tahoma"][="Black"]

tah;551092 نوشت:
متن شما رو بار ها خوندم ولی متوجه نمیشم آخرش قبر همینجاست یا نیست اون دنیایی برزخ توی همین دنیاست یا جایی دیگه

سلام علیکم
مقصود از شب اول قبر، اولین شبی است که شخص می میرد. وقتی که شخص می میرد، اگرچه هم که تا برپایی قیامت دفن نشود یا با اندکی یا مدتی طولانی دفن نشود، باز در اولین شب فوتش، با مسائل شب اول قبر، درگیر خواهد بود.
به همین دلیل، یکی از یاران امام صادق (علیه السلام) از وی سؤال کرد که آیا کسی به صلیب کشیده می شود، عذاب قبر می شود؟ امام صادق (علیه السلام) در پاسخ فرمود: بلی، خداوند به هواء دستور می دهد که او را فشار دهد. (1)
در حدیث دیگری، وقتی که از امام صادق (علیه السلام) سؤال می شود که آیا کسی که به صلیب کشیده می شود، مورد عذاب قبر واقع خواهد شد؟ امام صادق (علیه السلام) در پاسخ فرمود: پروردگار زمین، همان پروردگار هوا است. بنابراین، خداوند به هوا الهام می کند که او را به شکلی، شدیدتر از فشار قبر، فشار دهد. (2)
مصلوب (صلیب کشیده شده)، کسی است که به دار آویخته می شود و چند روز بر روی دار و صلیب می ماند. بنابراین، تا چند روز، به زیر خاک نمی رود و دفن نمی شود. به همین جهت، در این دو روایت، از مصلوب سؤال شده است؛ زیرا برای سؤال کننده، این پرسش بوده است که وقتی که چنین شخصی، تا چند روز، دفن نمی شود، پس شب اول قبر او چه زمانی خواهد بود. به همین دلیل، امام صادق (علیه السلام) با پاسخ خود، به سؤال کننده فهماند که دیر دفن شدن او، به فشار شب اول قبر او، ضرری نمی زند. لازم نیست که مرده، دفن بشود تا عذاب شب اول قبر داشته باشد؛ بلکه در همان حالی که هست، عذاب خواهد شد.
بنابراین، مراد از عذاب شب اول قبر، عذاب برزخی است نه این دنیایی. وگرنه کسی که به هیج وجه تا قیامت، دفن نمی شود، نباید عذاب شب اول قبر شود، اگرچه که گناه کارترین انسان ها باشد، در حالی که این با حکمت و عدالت خداوند (تبارک و تعالی) منافات دارد.

منابع و مآخذ:
1. کلینی، محمد بن یعقوب، الکافی، ج 3، ص 241، ح 16.
2. همان، ح 17.

در پناه خدا باشید.[/]

پرسش:
شب اول قبر، چه زمانی است و نماز شب اول قبر، چگونه است؟

پاسخ:
ابتدا، مقصود از شب اول قبر توضیح داده شده و سپس، کیفیت نماز شب اول قبر بیان شده و بعد از آن، زمان خواندن نماز شب اول قبر، ذکر خواهد شد.

_ مقصود از شب اول قبر:
مقصود از شب اول قبر، اولین شبی است که شخص می میرد. وقتی که شخص می میرد، اگر چه هم که تا بر پایی قیامت دفن نشود یا با اندکی یا مدتی طولانی دفن نشود، باز در اولین شب فوتش، با مسائل شب اول قبر، درگیر خواهد بود.
به همین دلیل، یکی از یاران امام صادق (علیه السلام) از وی سؤال کرد که آیا کسی به صلیب کشیده می شود، عذاب قبر می شود؟ امام صادق (علیه السلام) در پاسخ فرمود: بلی، خداوند به هواء دستور می دهد که او را فشار دهد.(1)

در حدیث دیگری، وقتی که از امام صادق (علیه السلام) سؤال می شود که آیا کسی که به صلیب کشیده می شود، مورد عذاب قبر واقع خواهد شد؟ امام صادق (علیه السلام) در پاسخ فرمود: پروردگار زمین، همان پروردگار هوا است. بنا بر این، خداوند به هوا الهام می کند که او را به شکلی، شدیدتر از فشار قبر، فشار دهد.(2)
مصلوب (صلیب کشیده شده)، کسی است که به دار آویخته می شود و چند روز بر روی دار و صلیب می ماند. بنا بر این، تا چند روز، به زیر خاک نمی رود و دفن نمی شود. به همین جهت، در این دو روایت، از مصلوب سؤال شده است؛ زیرا برای سؤال کننده، این پرسش بوده است که وقتی که چنین شخصی، تا چند روز، دفن نمی شود، پس شب اول قبر او چه زمانی خواهد بود. به همین دلیل، امام صادق (علیه السلام) با پاسخ خود، به سؤال کننده فهماند که دیر دفن شدن او، به فشار شب اول قبر او، ضرری نمی زند. لازم نیست که مرده، دفن بشود تا عذاب شب اول قبر داشته باشد؛ بلکه در همان حالی که هست، عذاب خواهد شد.

بنا بر این، مراد از عذاب شب اول قبر، عذاب برزخی است نه این دنیایی. وگرنه کسی که به هیج وجه تا قیامت، دفن نمی شود، نباید عذاب شب اول قبر شود، اگر چه که گناه کارترین انسان ها باشد، در حالی که این با حکمت و عدالت خداوند (تبارک و تعالی) منافات دارد.

_ کیفیت نماز شب اول قبر:
نماز شب اول قبر که با نام های «نماز هدیه به میت»، «نماز وحشت»، «نماز لیلة الدفن» و نام های دیگر، مشهور است، دو رکعت دارد و مانند نماز صبح است که در رکعت اول، بعد از حمد، آیة الکرسی و در رکعت دوم، بعد از حمد، 10 بار سوره قدر (إنا أنزلناه فی لیلة القدر) خوانده می شود و بعد از سلام دادن، گفته می شود: «اللهم صل علی محمد و آل محمد و ابعث ثوابها إلی قبر فلان» و به جای فلان، نام میت ذکر می شود.

_ زمان خواندن نماز شب اول قبر:
نماز شب اول قبر را می توان بعد از مردن میت، در اولین شبش خواند و این از اول شب تا صبح آن است و بهتر است که بعد از نماز عشاء آن شب خوانده شود.(4)

___________
(1) کلینی، محمد بن یعقوب، الکافی، ج 3، ص 241، ح 16.
(2) همان، ح 17.
(3) کفعمی عاملی، ابراهیم بن علی، المصباح (جنة الأمان الواقیه)، دارالرضی (زاهدی)، قم، ص 411.
(4)
توضیح المسائل مراجع، مسأله 638.

موضوع قفل شده است