خناس چیست؟

تب‌های اولیه

6 پستها / 0 جدید
آخرین ارسال
خناس چیست؟

بسم الله الرحمن الرحیم

مِن شَرِّ الْوَسْوَاسِ الْخَنَّاسِ ﴿۴﴾

از شر وسوسه‏گر نهانى (۴)

خناس با ال چیست؟

برچسب: 

"خنّاس‌" صیغة مبالغه از مادّة "خنوس‌" به معنای جمع شدن و عقب رفتن است‌; به شیطان نیز "خنّاس‌" گفته می‌شود، زیرا هنگامی که نام خدا برده می‌شود، عقب‌نشینی می‌کند و از آن جا که این امر غالباً با مخفی‌کاری و پنهان شدن توأم است‌، این واژه به معنای "اختفأ" نیز آمده است‌.(ر.ک‌: التحقیق فی کلمات القرآن الکریم‌، حسن المصطفوی‌، ج 3، ص 131ـ132، مؤسسة الطباعة و النشر / تفسیر نمونه‌، آیت اللّه مکارم شیرازی و دیگران‌، ج 27، ص 473، دارالکتب الاسلامیة‌.)
"خنّاس‌" در آیة شریفه "مِن شَرِّ الْوَسْوَاس‌ِ الْخَنَّاس‌ِ "(ناس‌،4) صفت "وسواس‌" (وسوسه کننده‌) است‌، چه از جن‌ّ باشد و چه از انس‌، مانند انسان‌های شیطان صفت‌.(ر.ک‌: التحقیق فی کلمات القرآن الکریم‌، همان / قاموس قرآن‌، سید علی اکبر قرشی‌، ج 2، ص 310، دارالکتب الاسلامیة‌.)

كلمه" خناس " صيغه مبالغه از مصدر " خنوس" است كه به معناى اختفاى بعد از ظهور است.

شيطان را از اين جهت خناس خوانده كه به طور مداوم آدمى را وسوسه مى‏كند، و به محضى كه انسان به ياد خدا مى‏افتد پنهان مى‏شود و عقب مى‏رود، باز همين كه انسان از ياد خدا غافل مى‏شود، جلو مى‏آيد و به وسوسه مى‏پردازد.

در مجمع البيان است كه از انس بن مالك روايت شده كه گفت: رسول خدا (ص) فرمود: شيطان پوزه خود را بر قلب هر انسانى خواهد گذاشت، اگر انسان به ياد خدا بيفتد، او مى‏گريزد و دور مى‏شود ، و اما اگر خدا را از ياد ببرد ، دلش را مى‏خورد ، اين است معناى وسواس خناس. «1».

و در همان كتاب آمده كه عياشى به سند خود از أبان بن تغلب، از جعفر بن محمد (ع) روايت كرده كه فرمود: رسول خدا (ص) فرموده: هيچ مؤمنى نيست مگر آنكه براى قلبش در سينه‏اش دو گوش هست، از يك گوش فرشته بر او مى‏خواند و مى‏دمد، و از گوش ديگرش وسواس خناس بر او مى‏خواند، خداى تعالى به وسيله فرشته او را تاييد مى‏كند، و اين همان است كه فرموده:" وَ أَيَّدَهُمْ بِرُوحٍ مِنْهُ- ايشان را به روحى از ناحيه خود تاييد مى‏كند" «2»


************************
(1) مجمع البيان، ج 10، ص 571.
(2) مجمع البيان، ج 10، ص 571.

آدم فرزند شیطان خناس رامیخورد !!
در کتاب خلاصه الا حبار از میر سید علی همدانی از طریق اهل سنت روایت شده است که وقتی حضرت آدم و حوا از بهشت اخراج شده و به زمین آمدند , شیطان لعین یکی از فرزندان خود را که " خناس " نام داشت , نزد حوا آورد و این در حالی بود که حضرت آدم (ع) غایب بود . شیطان به حوا التماس کرد و گفت : این فرزندم است او را محافظت و نگهداری کن تابرگردم و خود رفت . هنگامی که حضرت آدم (ع) آمد , از حوا پرسید : این کیست ؟ حوا گقت : فرزند ابلیس است . آدم (ع) گفت : چرا او را نگهداشتی ؟ او دشمن ما است . سپس آدم (ع) , خناس را کشت و چهار پاره کرد و بر چهار قله ی کوه گذاشت و خود بجایی رفت .شیطان حاضر شد و از حوا در مورد احوال فرزندش سوال کرد . حوا آنچه را که توسط آدم (ع) صورت گرفته بود , به شیطان گفت و شیطان با صدای بلند گفت : ای خناس ! حاضر شو ! فورا خناس در همان شکل اول خود حاضر شد و باز هم او را نزد حوا رها کرد و خود رفت . حوا از اینحالت بسیار در شگفت ماند . وقتی که آدم (ع) بازگشت و دید که خناس با هیاتی کامل و سالم نزد حوا حضور دارد , باشگفتی پرسید : این چه حالتی است ؟! حوا موضوع را به آدم (ع) گفت . آدم(ع) اینبار خناس را سوزاند و خاکسترش را در آب جاری ریخت و رفت . وقتی شیطان آمد و شرح ماجرا را از حوا شنید , باز هم خناس را صدا زد و خناس نیز فورا حاضر گردید و شیطان غایب شد . آدم آمد و با کمال شگفتی خناس را زنده و سالم دید و چون از حوا این امر عجیب و غریب را شنید , غیرتش جوشید و غضب بر او غالب شد و گفت : می ترسم که آن ملعون سرانجام بلائی بر سر ما نازل کند و سپس خناس را کشت و خود و حوا او را خوردند ! وقتی آدم (ع) غایب گردید , شیطان حاضر شد و از حوا احوال خناس را سوال نمود و حوا نیز شرح واقعه را به او گفت . شیطان باز هم با صدای بلند ی گفت : ای خناس ! درچه حالی ؟ از درون ادم و حوا خناس به صدا در آمد و گفت : لبیک ای پدر ! شیطان گفت : در کجا هستی ؟ گفت : در درو آدم و حوا ! شیطان گفت : ای فرزند ! مکان شریفی یافتی
همان جا بمان وهرگز خارج نشومقصود من همین بود وبه او خناس دستور دادم که تا آدم ونسل آدم زنده است او را وسوسه کند که در سوره ناس هم آمده الذی یوسس فی صدور الناس من الجنه و الناس از شر وسوسه گر پنهانکار که در درون سینه انسانهاست وسوسه می کند خواه از جن باشد یا از انسان
آری , خناس شیطانی است که برای همیشه در بطن فرزندان آدم است و وسوسه ی او رفع نمیشود مگر به ذکر خدا و استعاذه چنانکه قول خداوند است : ((من شر الواسواس الخناس ))
منبع ریاض الحکایات ص20

با سلام

"مِن شَرِّ الْوَسْوَاس‌ِ الْخَنَّاس‌ِ ؛(ناس‌،4) از شرّ وسوسه‌گر پنهان کار."
دربارة چیستی خناس‌، دو قول مطرح شده است‌:
1. مقصود جنیان است و آیه‌، به شرّ وسوسة آنان اشاره دارد.
2. مقصود شیطان است و مقصود آیه‌، شرّ صاحب وسواس است که شیطان باشد.
(ترجمة تفسیر مجمع البیان‌، شیخ طبرسی‌، ج 27، ص 388، نشر فراهانی‌.)
امّا این که چرا به شیطان‌، "خنّاس‌" گفته شده ،دو علت بیان کرده‌اند:
1. چون وقتی نام خدا می‌آید، شیطان از قلب می‌گریزد و پنهان می‌شود و وقتی یاد خدا فراموش شود، در قلب ظاهر می‌شود.
2. چون فراوان مخفی می‌شود و در هر حال ـ چه هنگام وسوسه و چه غیر آن ـ از چشم مردم پنهان است‌.
(منهج الصادقین‌، ملا فتح اللّه کاشانی‌، ج 10، ص 409، نشر کتاب‌فروشی اسلامیه‌، تهران‌.)

موضوع قفل شده است