***شیطان کیست؟؟؟
تبهای اولیه
هر روز شیطان لعنتی خط های ذهن مرا اشغال میکند هی با شماره های غلط زنگ میزند آن وقت من اشتباه میکنم و او با اشتباه های دلم حال میکند * دیروز یک فرشته به من گفت: تو گوشی دل خود را بد گذاشتی آن وقت ها که خدا به تو زنگ میزد آخر چرا جواب ندادی؟ چرا برنداشتی؟ * یادش به خیر آن روزها مکالمه با خورشید دفترچه های کوچک ذهنم را سرشار خاطره میکرد امروز پاره است آن سیم ها که دلم را تا آسمان مخابره میکرد * اما با من تماس بگیر خدایا حتی هزار بار وقتی که نیستم لطفا پیام خودت را روی پیام گیر دلم بگذار. * * *
بِسْمِ اللّهِ الْرَّحْمنِ الْرَّحيمْ در روايات ديگرى وارد شده كه : شيطان به مرگ طبيعى از دنيا نمى رود، بلكه او را مى كشند و در آخرالزمان كشته مى شود. حال چه كسى او را مى كشد، اختلاف است . بعضى از روايات مى گويند: امام زمان (عج ) وقتى ظهور كند آن ملعون را مى كشد. امام صادق عليه السلام فرمودند: وقتى قائم ما قيام كند، مى آيد در مسجد كوفه شيطان هم مى آيد و به زانو در مقابل آن حضرت قرار مى گيرد و مى گويد: واى از اين روز سختى كه در كمين من است . در اين موقع امام زمان (عج ) موهاى جلوى پيشانى او را مى گيرد و آن ملعون را گردن مى زند
در بعضى از روايات وارد شده كه حضرت رسول كشنده شيطان است . امام صادق عليه السلام فرمود: ((شيطان در زمان رجعت روى صخره بيت المقدس به دست حضرت رسول صلى الله عليه و آله كشته و ذبح مى شود)).
نيز عبدالكريم خثعمى مى گويد: از امام صادق عليه السلام شنيدم كه فرمود: ((وقتى شيطان گفت : خدايا! مرا مهلت ده تا روز قيامت ، قبول نكرد و در جواب آن ملعون فرمود: تو را مهلت مى دهم تا وقت معلوم عليه السلام . و مراد از آن وقت ، هنگام رجعت اميرالمؤمنين عليه السلام به دنيا است )).
عبدالكريم گويد: از حضرت پرسيدند: آيا براى آن حضرت رجعتى است ؟ فرمود: بلى ، هيچ امامى نيست ، مگر آن كه در قوت رجعت آن امام ، مؤمن و كافر اهل زمانش با او برمى گردند. تا مؤمنان را بر كافران غالب و پيروز گردانند.
وقتى اميرالمؤمنين عليه السلام با اصحاب خود رجوع نمايد، شيطان هم با لشكرش حاضر شوند و وعده گاه جنگ آنها در زمين ((روحا)) كه از زمين فرات و در نزديكى كوفه است ، مى باشد.
پس اين دو لشكر مى جنگند، به طورى كه تا آن زمان چنان كشتارى انجام نشده باشد. آن گاه امام صادق عليه السلام فرمود: گويا اصحاب اميرالمؤمنين عليه السلام را مى بينم كه به پشت برگشته اند و از شدت و سختى جنگ صد قدم به عقب رفته اند و گويا آنها را نگاه مى كنيم كه پاهاى بعضى از آنها در آب فرات رفته است .
در اين هنگام ملائكه خشم الهى از پشت آب ها فرو مى آيند و جنگ به حضرت رسول صلى الله عليه و آله واگذار مى شود. آن حضرت در جلوى لشكر و حربه از نور در دست مبارك ايشان است ؛ چون شيطان نگاهش به آن حضرت بيفتد، پشت كرده و بگريزد. ياران او وقتى كه فرار او را مى بينند مى گويند: كجا مى روى و حال آن كه بر آنها غالبى ، در جواب گويد: من مى بينم آن چه را شما نمى بينيد. من از خداوند عالميان مى ترسم
در اين هنگام ، حضرت رسول صلى الله عليه و آله به او حمله مى كند و ضربتى بين دو كتف او مى زند كه به همان ضربه نابود مى شود و لشكرش نيز هلاك خواهند شد. بعد از آن ، خداوند عالميان پرستش مى شود؛ در حالى كه براى او هيچ شريكى در روى زمين باقى نمى ماند و عبادات همه خالصانه است . آن گاه اميرالمؤمنين عليه السلام در زمين چهل و چهار هزار سال پادشاهى مى كند. و عمرها طولانى مى گردد به طورى كه از هر انسانى هزار اولاد به وجود مى آيد.
از این مطالبی که در اینجا ذکر کردید ممنون
اما سوال من چیز دیگری بود. من پرسیدم شیطان ملعون کیه؟ خود شیطان، همون شیطانی که از رحمت پروردگار دور شد، شیطان رجیم کیه؟
از کجا بشناسیمش؟چطور باهاش مبارزه کنیم؟
من نپرسیدم که نحوه مرگ شیطان چگونه است؟
باید اول با این شیطان ملعون آشنا بشیم و بعد او را در وجود خودمون بکشیم ، انشاله مرگش هم فرا می رسد.
امیدوارم در این سایت بتونم جوابم را بگیرم.
با عرض سلام و ادب خدمت شما دوست بزرگوار
وقتی گفته میشود "شیطان"، "ابلیس" به ذهن میآید در حالی که "ابلیس" کسی بود که وقتی فرشتگان به امر خدا بر آدم سجده کردند او تکبر ورزید و سجده نکرد و ازاین فرمان خدا سرپیچی کرد و خداوند او را از درگاه خودش راند و "شیطان رجیم" نامیده شد. "رجیم" یعنی (رانده شده). بعد از آن هم آدم(ع) را فریب داد و موجب شد که از بهشت خارج و به زمین "هبوط" کند و در این جریان دشمنیاش را نیز با انسان نشان داد. و هنوز هم ما انسانها در معرض خطر او قرار داریم. ولی در قرآن کریم "شیطان" گاهی اعم از "ابلیس" است لذا در سورهی ناس میفرماید: "الَّذِی یُوَسْوِسُ فِی صُدُورِ النَّاسِ مِنَ الْجِنَّةِ وَالنَّاسِ"؛ "کسانی که وسوسه میکنند برخی از جنیان هستند و برخی از انسانها هستند." و در روایاتی ذیل این آیه وارد شده که "برای دل هر مومنی دو گوش هست (دو راه انتقال اطلاعات و الهام است) که یکی را فرشته الهام میکند، و دیگری را شیطان الهام و وسوسه میکند." از این رو این وسوسهگر ممکن است از جنس انسانها باشد و ممکن است از جنس شیطانها باشد. نتیجه: ابلیس یکی از شیاطین است و شیطان، اعم از جن و انسان است. شیطان در آینهی قرآن: که ابلیس خودش از نوع جن بود. قرآن کریم در مورد شیطان تعبیرات بسیار تندی دارد و صریحاً اعلام میکند که: "إِنَّ الشَّیْطَانَ لَکُمْ عَدُوٌّ فَاتَّخِذُوهُ عَدُوّاً"؛(1) "شیطان دشمن شماست، شما هم او را دشمن خود بگیرید." و در جای جای قرآن خطرات شیطان را برای انسان گوشزد میکند زیرا اگر بخواهیم با چنین دشمنی مبارزه کنیم حتماً باید او را بشناسیم و از اسرار کار او با خبر شویم تا در مبارزه موفق شویم لذا برای بدست آوردن این شناخت قرآن کریم شیطان را در آیات متعددی برای انسان چنین معرفی میکند: ـ شیطان دشمن آشکار شماست.(2) ـ شیطان دوست و همنشین بدی است.(3) ـ شیطان آدم و حوا را فریب داد و موجب لغزش آنها شد و آنها را بیرون کرد.(4) ـ شیطان (به هنگام انفاق) وعدهی فقر به شما میدهد و شما را از آن میترساند.(5) ـ شیطان به فحشا (و زشتیها) دستور میدهد.(6) ـ رباخواری را قرآن، نتیجهی ارتباط با شیطان میداند.(7) ـ شیطان خواهان گمراهی انسان است و تلاش میکند تا انسان را به گمراهی و بیراهههای دور دستی بیفکند.(8) ـ هر کسی شیطان را ولیّ خود برگزیند، دچار زیانکاری آشکاری میشود.(9) ـ شیطان فریبکارانه به انسان وعده میدهد، و آرزو اندیشی انسان را تقویت میکند او را به سوی آرزوهای دور و دراز و غیرواقعی و سرگرم کننده سوق میدهد.(10) ـ قرآن شرابخواری و قمار بازی را از وسائل و دامهای شیطانی معرفی میکند(11) و میفرماید: "شیطان میخواهد به وسیلهی شراب و قمار، در میان شما عداوت و کینه ایجاد کند و شما را از یاد خدا و نماز باز دارد."(12) ـ شیطان برخی چیزها را برای انسان زینت میدهد و کارهای بد و ناپسند را در نظر انسان نیکو جلوه میدهد.(13) ـ شیطان یکی از عوامل فراموشی یاد خداست و حتی عامل فراموشی خود انسان است.(14) ـ شیطان وسوسهگر پنهان است.(15) ـ شیطان میخواهد انسان را خوار کند.(16) ـ شیطان مانع راه خداست.(17) ـ شیطان انسان را به سوی آتش فرا میخواند.(18) ـ شیطان انسان را به سوی کفر میکشد.(19) ـ و یکی دیگراز دامهای شیطان اسراف کاری است و اسرافکاران برادران شیطان هستند.(20) یکی از فضلا به نام دکتر "فتح الله نجارزاده" کتابی را تحت عنوان "جنگ بیپایان" نوشته که نبرد انسان با شیطان را که در آیات متعدد قرآن مطرح شده جمعآوری و تحلیل نموده است که کتاب بسیار مفید و ارزندهای است.
پاورقی:
1 . فاطر / 6.2 . یوسف / 5 و اعراف / 22.3 . نساء / 38.4 . بقره / 36 و ...5 . بقره / 268.6 . همان7 . بقره / 275.8 . نساء / 60.9 . نساء / 119.10 . نساء / 120.11 . مائده / 90.12 . مائده / 91.13 . انعام / 43.14 . مجادله / 19.15 . ناس / 4 و 5.16 . فرقان / 29.17 . نمل / 24.18 . لقمان / 21.19 . حشر / 16.20 . اسراء / 27
بنام خدا
با تشکر از سؤال دوست عزیز و محترم یاس کبود و مشارکت کاربر محترم گمنام
طبق آخرین یادداشت یاس کبود بنظر می رسد سؤالات ایشان در خصوص شیطان، بر محور 3 سؤال مشخص قابل تأمل و بررسی است:
1. شیطان کیست؟
2. وجه تمایز شیطان و ابلیس؟
3. راه مبارزه با ابلیس و شیاطین جن و انس؟
که انشاءالله در دو بخش مجزا به پاسخ سؤالات ایشان خواهیم پرداخت:
در پاسخ به دو سؤال اول، توجه و فهم دو واژه ی شیطان و ابلیس ضروری است:
شیطان از ماده «شَطَن» به معنی مخالفت می باشد، و هر موجود طغیانگر و مخالفی را گویند، خواه از انسان ها یا از جن و یا از حیوانات باشد.1
كلمه ی شیطان در قرآن به سه صورت استعمال شده است:
اول) بصورت مفرد و بدون الف و لام؛ در این صورت مراد، شیطان غیر معین است و می تواند شامل هر فرد وسوسه گری از شیاطین جن و انس، بشود.2
دوم) مفرد اَلشِّیطَان همراه با الف و لام؛ در این صورت غالباً به معنی خاص یعنی ابلیس آمده است، مثل آیه شریفه: "يا بَني آدَمَ لا يَفْتِنَنَّكُمُ الشَّيْطانُ كَما أَخْرَجَ أَبَوَيْكُمْ مِنَ الْجَنَّةِ؛3 یعنی: اى فرزندان آدم! شيطان شما را نفریبد، آن گونه كه پدر و مادر شما را از بهشت بيرون كرد." و در برخی موارد نیز به معنای عام آمده است، مثل این آیه ی شریفه: "الشَّيْطانُ يَعِدُكُمُ الْفَقْرَ وَ يَأْمُرُكُمْ بِالْفَحْشاء...؛4 یعنی شیطان شما را از فقر و تهیدستی بیم می دهد و به فحشا و زشتی ها فرا می خواند."
سوم) شیاطین به صورت جمع؛ و این بیانگر آن است كه شیطان مصادیق متعدد و مختلفی دارد در حالی که اگر كلمه ی شیطان اسم برای فرد خاص (ابلیس) بود، به صورت مفرد می آمد. علاوه این که در برخی از آیات بعد از کلمه ی شیاطین به اختلاف جنس شیطان ها نیز اشاره می کند، مانند آیه ی شریفه: "وَ كَذلِكَ جَعَلْنا لِكُلِّ نَبِيٍّ عَدُوًّا شَياطينَ الْإِنْسِ وَ الْجِن؛5 و بدین گونه برای هر پیامبری دشمنانی از شیطان های انسان و جن قرار دادیم."
اما در خصوص واژۀ ابلیس باید گفت:
ابلیس از كلمه ی (ابلاس) و به معنای غم و اندوهی است كه از شدت یأس و ناامیدی باشد. 6 خداوند می فرماید: "وَ يَوْمَ تَقُومُ السَّاعَةُ يُبْلِسُ الْمُجْرِمُون؛7 یعنی: و روزی كه قیامت بر پا شود، تبهكاران نومید و غمگین می شوند."
ابلیس را بدین جهت به این نام می خوانند چون از رحمت خدا ناامید شد و علت آن تمرد از دستور خداوند متعال بود.
قرآن در این زمینه می فرماید: "و به یاد آرید زمانی را كه به فرشتگان گفتیم برای آدم سجده كنید، آنها همگی سجده كردند، به جز ابلیس، که او از جن بود. پس از فرمان پروردگارش خارج شد."8 خداوند از او سؤال کرد: "ای ابلیس چه چیز مانع تو از سجده كردن بر مخلوقی كه با قدرت خود او را آفریدم گردید؟ آیا تكبر كردی یا از او برتر بودی؟ (خود را برتر دیدی) ابلیس جواب داد: من از او بهترم مرا از آتش آفریده ای و او را از گل بی مقدار. و در این جا بود كه خداوند دستور به اخراج او داد. و او را از صف ملائك جدا نمود. 9 البته او از ابتدا نیز از ملائك نبود. بلكه به خاطر بندگی و اطاعت و قرب به پروردگار، در صف فرشتگان جای گرفت.10
در ادامه قرآن می فرماید: وقتی كه خداوند او را از صف ملائك خارج نمود عرض کرد: "پروردگارا پس مرا تا روزی كه (خلایق) برانگیخته می شوند، مهلت ده، خداوند فرمود: تو از مهلت یافتگانی تا روز و زمانی معین."11
وقتی ابلیس از زنده بودن خود مطمئن گشت گفت: "به عزت تو سوگند كه همه ی (مردم) را گمراه خواهم كرد. مگر بندگان تو، آنان كه خالص شده اند."12
پس او دشمن قسم خورده ی بشریت است. از اینرو توصیۀ اکید خداوند به بندگانش، این است که: "به درستی كه شیطان (ابلیس) دشمن شماست پس او را دشمن بدارید."13
البته ذكر این نكته لازم است كه همه ی شیاطین تابع دستورت ابلیس بوده و تحت فرماندهی او می باشند. قرآن كریم از این گروه بعنوان حزب شیطان (ابلیس) نام برده می فرماید: "شیطان (ابلیس) بر آنها چیره شده پس یاد خدا را از خاطرشان برده است، آنان حزب شیطانند. آگاه باش كه حزب شیطان همان زیان كارانند." 14
نتیجه ای که از این بحث بدست می آید این است که: شیطان یك مفهوم كلی است به معنی موجود متمرد و طغیانگر كه شامل ابلیس و دیگر شیاطین از جن و انس و حتی حیوانات نیز می گردد.
و ابلیس، (همان شیطان رجیم) اسم شیطان خاصی است كه بواسطه ی نافرمانی از درگاه خداوند متعال رانده شد.
این بحث با بررسی نکاتی دیگر در خصوص شیطان و راه های مبارزه با شیطان ادامه دارد ...
_____________________________
1. المنجد فی اللغة.
2.زخرف، 36؛ " هر كس از ياد خدا روىگردان شود شيطانی را به سراغ او مي فرستيم که همواره قرين اوست!."
3.اعراف، 27.
4.بقره، 268.
5. انعام، 112.
6. المفردات فی غریب القرآن، راغب اصفهانی.
7. روم ،12.
8. كهف، 50 "وَ إِذْ قُلْنَا لِلْمَلَئكَةِ اسْجُدُواْ لاَِدَمَ فَسَجَدُواْ إِلَّا إِبْلِيسَ كاَنَ مِنَ الْجِنِّ فَفَسَقَ عَنْ أَمْرِ رَبِّهِ...".
9. سوره ص 75 ـ 78
10. تفسیر نمونه، ج 19، 341 و ج 12، 462.
11. سوره ص، آیات 79 ـ 80 ـ 81
12. سوره ص، 82 ـ 83
13. فاطر، 6 "إِنَّ الشَّيْطَانَ لَكمُْ عَدُوٌّ فَاتخَِّذُوهُ عَدُوًّا..."
14. مجادله، 19 "اسْتَحْوَذَ عَلَيْهِمُ الشَّيْطانُ فَأَنْساهُمْ ذِكْرَ اللَّهِ أُولئِكَ حِزْبُ الشَّيْطانِ أَلا إِنَّ حِزْبَ الشَّيْطانِ هُمُ الْخاسِرُون".