جمع بندی دلیل این همه سفارش به تلاوت و قرائت قرآن چیست؟

تب‌های اولیه

20 پستها / 0 جدید
آخرین ارسال
دلیل این همه سفارش به تلاوت و قرائت قرآن چیست؟

سلام. اگر گفته شود در قرآن تدبر کنید، به مفهوم آن توجه کنید و شگفتیهای آنرا درک کنید، دستور قابل درکی است. امّا جالب این است که تأکیدات نقلی زیادی بر تلاوت و قرائت قرآن وجود دارد.

خوانده شدن قرآن بر مردم، مقدّم بر تزکیه و تعلیم است(جمعه:2)

دستور داده شده است که هر چه می توانیم قرآن بخوانیم(مزمل:20)

و از وصایای رسول خدا(ص) به حضرت علی(ع) است که در همه حال، قرآن بخواند.(وسائل الشیعه، ج 4، ص 839)

دلیل این همه تأکید بر روخوانی قرآن چیست؟

با نام و یاد دوست



کارشناس بحث: استاد هدی

عرض سلام خدمت شما

tazkie;396532 نوشت:
سلام. اگر گفته شود در قرآن تدبر کنید، به مفهوم آن توجه کنید و شگفتیهای آنرا درک کنید، دستور قابل درکی است. امّا جالب این است که تأکیدات نقلی زیادی بر تلاوت و قرائت قرآن وجود دارد.

خوانده شدن قرآن بر مردم، مقدّم بر تزکیه و تعلیم است(جمعه:2)

دستور داده شده است که هر چه می توانیم قرآن بخوانیم(مزمل:20)

و از وصایای رسول خدا(ص) به حضرت علی(ع) است که در همه حال، قرآن بخواند.(وسائل الشیعه، ج 4، ص 839)
دلیل این همه تأکید بر روخوانی قرآن چیست؟


تلاوت و قرائت قرآن كريم از اينرو اهميت بسيار دارد و مورد تاكيد قرآن كريم ، رسول اكرم -صلي الله عليه و آله و سلم- و ائمه - عليهم السلام - است زيرا مقدمه ي عمل است ، تا انسان از امري آگاهي نداشته باشد نمي تواند به آن عمل كند و تاكيدات بر امر قرائت و تلاوت قرآن نيز از همين باب است .
در آيه دوم سوره جمعه امر تلاوت بر تزكيه و تعليم مقدم شده است زيرا" تلاوت آيات الهي جنبه مقدماتي دارد و و دو قسمت ديگر يعنى تهذيب و تزكيه نفوس و تعليم كتاب و حكمت دو هدف بزرگ نهائى را تشكيل مى ‏دهد"(1)
در واقع "در عالم تحقق و خارج ، اول علم پيدا مي‏شود ، بعد تزكيه ، چون تزكيه از ناحيه عمل و اخلاق تحقق مي‏يابد ، پس اول بايد به اعمال صالح و اخلاق فاضله عالم شد ، و بعد به آنها عمل كرد تا به تدريج زكات ( پاكي دل ) هم به دست آيد ."(2)

(1)- تفسير نمونه ،ج 24، ص 107
(2)- ترجمة الميزان ،ج 19، ص 447

همچنين در سوره مباركه مزمل بر قرائت قرآن كريم تاكيد شده است :
فَاقْرَؤُوا مَا تَيَسَّرَ مِنَ الْقُرْآنِ (مزمل/20)
هر چه از قرآن ميسر مى ‏شود بخوانيد
"بديهى است منظور از تلاوت قرآن در اينجا تلاوتى است به عنوان درس و فراگيرى براى خودسازى و پرورش ايمان و تقوا.

از روايات اسلامى به خوبى استفاده مى ‏شود فضيلت تلاوت قرآن در زياد خواندن آن نيست ، بلكه در خوب خواندن و تدبر و انديشه در آن است."(1)

جالب اينكه در ذيل آيه فوق كه دستور مى ‏دهد آنچه از قرآن براى شما ميسر است بخوانيد فاقرؤوا ما تيسر منه روايتى از امام على بن موسى الرضا (عليهماالسلام‏) آمده است كه از جدش چنين نقل مى‏ فرمايد : ما تيسر منه لكم فيه خشوع القلب و صفاء السر ! : آن مقدار بخوانيد كه در آن خشوع قلب و صفاى باطن و نشاط روحانى و معنوى باشد.(2) و (3)


(1)- تفسير نمونه ، ج 25، ص 200
(2)- مجمع البیان، ج 10، ص 382
(3)- تفسير نمونه ، همان



tazkie;396532 نوشت:
و از وصایای رسول خدا(ص) به حضرت علی(ع) است که در همه حال، قرآن بخواند.(وسائل الشیعه، ج 4، ص 839)
دلیل این همه تأکید بر روخوانی قرآن چیست؟

لذا دليل اين تاكيدات بر قرائت و تلاوت قرآن ، ورود به مقدمات عمل به قرآن و بهره گيري از اين كتاب عزيز و شريف است . در روايات بسياري از روخواني بدون تفكر و عمل ، نهي شده است و بر تلاوت با تفكر و به همراه عمل تاكيد شده است :
قال رسول الله – صلّی الله علیه و آله – : ویلٌ لمن لاکها بین لحییه و لم یتدبّرها.
پیامبر اکرم – صلّی الله علیه و آله – فرمود: وای بر کسی که قرآن را در بین لبهای خود لقلقه کند و در آن تدبر و تفکر نکند.(1)
قال الامام علی – علیه السّلام – : الا لا خیر فی قراءة لا یدبّر فیها.
امام علی – علیه السّلام – فرمود: همانا در قرائتی که در آن تدبر و تفکر نشود، خیری نیست.(2)

امام حسن مجتبی – علیه السلام – فرمودند:
همانا در قرآن چراغ های روشنائی بخش و شفا بخش دردها و گرفتاری های درونی وجود دارد، پس کسی که (خود را) با قرآن جلی دهد چشمانش قوی و روشن می گرددو قلب و درون خویش را صفا خواهد داد، چون که تفکّر و اندیشه (در قرآن سبب) حیات قلبِ آگاه می باشد، همچنان که شخص روشن دل در تاریکی ها به وسیله نور چراغ حرکت می نماید و راه می رود.(3)
قال رسول الله – صلّی الله علیه و آله – : من تعلم القرآن فلم یعمل به و اثر علیه حب الدنیا و زینتها استوجب سخط الله و کان فی الدّرجة مع الیهود و النصاری الذی ینبذون کتاب الله وراء ظهورهم.
پیامبر اکرم – صلّی الله علیه و آله – فرمود: کسی که قرآن را بیاموزد و به آن عمل نکند و دنیا و زینت آن را بر قرآن ترجیح دهد، سزاوار خشم خدا است و در ردیف یهود و نصاری قرار خواهد داشت که کتاب خدا را پشت سر انداخته اند.(4)


(1)- مجمع البیان، ج ۲، ص ۵۵۴
(2)- معانی الاخبار، ص ۶۷
(3)- بحارالأنوار، ج ۷۸، ص ۱۱۲
(4)- جامع الاخبار، ج ۱، ص ۲۲۱

چرا به حضرت علی که قرآن ناطق است، وصیت می شود که در همه حال قرآن بخواند؟

tazkie;398508 نوشت:
چرا به حضرت علی که قرآن ناطق است، وصیت می شود که در همه حال قرآن بخواند؟

باسلام

از يك جهت به در ميگن ديوار بشنود !

مثل گناه پيامبران !

ضمن اينكه سير كمالي ، توقف ندارد : يقال لصاحب القرآن يوم القيامة اقرأ وارق...

سلام
علاوه بر اینکه خواندن قرآن مقدمه علم و سپس عمل است، نگاه کردن به خط قرآن باعث روشنی چشم و سلامت بدن و حفظ آن باعث تقویت حافظه است. به نظر من این هم یک جنبه از اعجاز قرآنه که علاوه بر صفای باطن و روح، چنین تاثیر عجیبی بر سلامت جسم انسان داره

tazkie;398508 نوشت:
چرا به حضرت علی که قرآن ناطق است، وصیت می شود که در همه حال قرآن بخواند؟

پيامبر اكرم صلي الله عليه و آله و سلم به حضرت امير عليه السلام سفارش نموده و مي فرمايد :
«وَ عَلَیْكَ بِتِلاوَهِ الْقُرْآنِ عَلی كُلِّ حالٍ»(1)
در همه حال و در هر شرایطی قرآن تلاوت كن.
اين تاكيد و توصيه در قرآن كريم هم مطرح شده است :
«فَاقْرَؤُا ما تَیَسَّرَ مِنَ الْقُرْآن»(مزمل/20)
آنچه برای شما میسّر است قرآن بخوانید.
حتي در هنگام بيماري و سفر و جهاد ... هم توصيه شده است به هر مقدار كه مي توانيد از قرآن تلاوت كنيد :
... عَلِمَ أَن سَيَكُونُ مِنكُم مَّرْضَى وَآخَرُونَ يَضْرِبُونَ فِي الْأَرْضِ يَبْتَغُونَ مِن فَضْلِ اللَّهِ وَآخَرُونَ يُقَاتِلُونَ فِي سَبِيلِ اللَّهِ فَاقْرَؤُوا مَا تَيَسَّرَ مِنْهُ...(مزمل/20)
...[خدا] مى ‏داند كه به زودى در ميانتان بيمارانى خواهند بود و [عده‏ اى] ديگر در زمين سفر مى ‏كنند [و] در پى روزى خدا هستند و [گروهى] ديگر در راه خدا پيكار مى ‏نمايند پس هر چه از [قرآن] ميسر شد تلاوت كنيد...
البته همانگونه كه جناب خير البريه فرمودند علاوه بر الگو گيري ، بحث عدم توقف سير كمالي نيز مطرح است .در روايتي از رسول خدا صلي الله عليه و آله آمده است كه فرمودند : آري من قرآن را براي ژرفايش مي‌خوانم و شما براي ظاهرش.
پرسيدند: اي رسول خدا، ژرفا و بطن قرآن چيست؟
فرمود: من مي‌خوانم و تدبّر در قرآن مي‌كنم و بدان عمل مي‌كنم، ولي شما اين چنين مي‌خوانيد [دست را بر خطوط مرور داد و نماياند كه چشم را مانند دست، تنها بر ظاهر خطوط قرآن عبور مي‌دهيد.](2)
امام صادق (ع) نيز فرمودند: [معارف] كتاب خدا بر چهار چيز است: عبارت، اشارت، لطايف و حقايق. عبارت آن براي عوام، اشارت آن براي خواص و لطايف آن براي اوليا و حقايق آن مخصوص انبياست. (3)
بنابراين هر كس قرآن را تلاوت مي كند و بر اساس عملي كه دارد و مقامي كه در آن است ، بهره ي متفاوت از قرآن كريم مي برد ، بهره اي كه نه توقف پذير نيست .

(1)- وسائل الشیعه، ج 4، ص 839
(2)- كنزالعمال ،ج1، ص622، حديث 2879.
(3)- اصول كافي ، ج 1، ص228

tazkie;398508 نوشت:
چرا به حضرت علی که قرآن ناطق است، وصیت می شود که در همه حال قرآن بخواند؟

يك دليل ديگر در پاسخ به سوال فوق اين است كه قرآن كريم هر چند صامت است اما گوياست .
حضرت علي عليه السلام درباره صامت بودن قران مي فرمايند :"فالقرآن‌ آمر زاجر و صامت‌ ناطق‌. حجه‌ الله‌ علي‌ خلقه‌. أخذ عليهم‌ ميثاقه‌ و ارتهن‌ عليه‌ أنفسهم‌. أتم‌ نوره‌ و أكمل‌ به‌ دينه‌ و قبض‌ نبيه‌ صلي‌ الله‌ عليه‌ و آله‌ و قد فرغ‌ الي‌ الخلق‌ من‌ أحكام‌ الهدي‌ به‌.
قرآن‌ فرمان‌دهنده‌ است‌ و بازدارنده‌، خاموش‌ است‌ و گوينده‌. حجت‌ خداست‌ بر آفريدگانش‌ كه‌ بدان‌ پيمان‌ گرفته‌ است‌ از ايشان‌ و همگان‌ را نهاده‌ است‌ در گرو آن‌. نور - هدايت‌ - خود را با قرآن‌ تمام‌ گرداند و دين‌ خود را بدان‌ به‌ كمال‌ رساند و جان‌ پيامبر خويش‌ را هنگامي‌ ستاند كه‌ از رساندن‌ احكامي‌ كه‌ موجب‌ رستگاري‌ آفريدگان‌ است‌، فارغ‌ ماند."(1)
پس صامت بودن قرآن كريم به منزله بي روح بودن و يا كم بودن مايه و درون آن -نعوذ بالله- نيست بله توصيف آن را بايد صرفا از زبان قرآن ناطق شنيد :
"«پس‌ فرو فرستاد بر پيامبر (صلی الله علیه واله‌)، قرآن‌ را، نوري‌ كه‌ چراغ‌هاي‌ آن‌ فرو نميرد و چراغي‌ كه‌ افروختگي‌اش‌ كاهش‌ نپذيرد و دريايي‌ كه‌ ژرفاي‌ آن‌ كس‌ نداند و راهي‌ كه‌ پيمودنش‌ رهرو را به‌ گمراهي‌ نكشاند و پرتويي‌ كه‌ فروغ‌ آن‌ تيرگي‌ نگيرد و فرقاني‌ كه‌ نور برهانش‌ خاموش‌ نشود و تبياني‌ كه‌ اركانش‌ ويراني‌ نپذيرد و بهبودي‌ كه‌ در آن‌ بيم‌ بيماري‌ نباشد و ارجمندي‌ كه‌ يارانش‌ را شكست‌ و ناپايداري‌ نباشد و حقي‌ كه‌ ياورانش‌ را زيان‌ و خواري‌ نباشد. پس‌ قرآن‌، معدن‌ ايمان‌ است‌ و ميانجاي‌ آن‌ و چشمه‌ سار دانش‌ است‌ و درياهاي‌ آن‌ و باغستان‌ داد است‌ و انگيزه‌هاي‌ آن‌ و بنياد استوار اسلام‌ است‌.
قرآن‌، واديهاي‌ حقيقت‌ است‌ و سبزه‌زارهاي‌ آن‌ و دريايي‌ است‌ كه‌ بردارندگان‌، آب‌ آن‌ را خشك‌ نگردانند و چشمه‌ سارها كه‌ آب‌ كشندگان‌، آب‌ آن‌ را به‌ ته‌ نرسانند و آبشخورهاست‌ كه‌ در آيندگان‌، آب‌ آن‌ را كم‌ نكنند و منزلگاههاست‌ كه‌ مسافران‌، راهش‌ را گم‌ نكنند و نشانه‌هاست‌ كه‌ روندگان‌، از نظرش‌ دور ندارند و پشته‌هاست‌ كه‌ روي‌ آورندگان‌، از آن‌ نگذرند و آن‌ را نگذارند. خدايش‌ ماية‌ سيرابي‌ دانشمندان‌ كرده‌ است‌ و بهار دلهاي‌ فقيهان‌ و مقصد راههاي‌ پارسايان‌ و دارويي‌ كه‌ از پس‌ آن‌ بيماري‌ نيست‌ و نوري‌ كه‌ با آن‌ تاري‌ نيست‌ و ريسماني‌ كه‌ گرفتنگاه‌ آن‌ استوار است‌ و پناهگاهي‌ كه‌ قلة‌ آن‌ پناهنده‌ را نگاهدارست‌ و ارجمندي‌ هر كه‌ با او دوستي‌ ورزد و امان‌ آن‌ كس‌ كه‌ بدان‌ در شود و راهنماي‌ هر كه‌ بدان‌ اقتدا كند و عذرخواه‌ آن‌ كه‌ آن‌ را مذهب‌ خود گيرد و برهان‌ هر كس‌ كه‌ بدان‌ سخن‌ گويد و آن‌ را پذيرد و گواه‌ هر كه‌ در مخاصمت‌، پشتيبان‌ خويشش‌ شمرد و پيروزي‌ آن‌ كس‌ كه‌ بدان‌ حجت‌ آرد و راهبر آن‌ كه‌ آن‌ را به‌ كار دارد و برندة‌ آن‌ كه‌ آن‌ را كار فرمايد و نشان‌ آن‌ كه‌ در آن‌ بنگرد چنانكه‌ بايد و نگهدار كسي‌ كه‌ خود را بدان‌ از آسيب‌ پايد و دانش‌ كسي‌ كه‌ آن‌ را نيك‌ به‌ خاطر سپارد و حديث‌ كسي‌ كه‌ از آن‌ روايت‌ كند و حكم‌ آن‌ كس‌ كه‌ خواهد حكم‌ دهد»."(2)
حال توصيه نبي اكرم -صلي الله عليه و آله و سلم - بر حضرت امير عليه السلام مبني بر قرائت مداوم قرآن ، شايد تاكيد بر برداشت مستمر از اين خزانه ي بي بديل الهي و غور در ژرفناي بي انتهايش و صيد در و گهرهاي ارزشمند آن و رهآوردهاي بي بديلش براي خويشتن و مردم است به فراخور حالشان . او - عليه السلام - كه ثقل اصغر است با تكيه و به پشتيباني ثقل اكبر - قران كريم - مي تواند بيانگر معارف الهي در سطح فهم مردم براي آنان باشد .

(1)- نهج البلاغه ، خطبه‌ 183، ص‌ 194
(2)- همان ، خطبه‌ 198، ص‌ 234

هدی;410790 نوشت:
حال توصيه نبي اكرم -صلي الله عليه و آله و سلم - بر حضرت امير عليه السلام مبني بر قرائت مداوم قرآن ، شايد تاكيد بر برداشت مستمر از اين خزانه ي بي بديل الهي و غور در ژرفناي بي انتهايش و صيد در و گهرهاي ارزشمند آن و رهآوردهاي بي بديلش براي خويشتن و مردم است به فراخور حالشان . او - عليه السلام - كه ثقل اصغر است با تكيه و به پشتيباني ثقل اكبر - قران كريم - مي تواند بيانگر معارف الهي در سطح فهم مردم براي آنان باشد .

سلام یه سوال داشتم.

بعضی وقتها یه موضوع یه حاجتی ذهنمو مشغول میکنه تو این شرایط من نیت میکنم و در قرآن رو باز میکنم جالب اینجاست وقتی به صفحه قرآن نگاه میکنم آیه اول یا خود سوره یه جورایی جواب سوالمو رو میده حالا میخوام بدونم من خیالاتی شدم ؟؟؟؟؟؟؟؟ :Moteajeb!: یا چنین چیزی وجود داره و انسان میتونه بدین طریق به جواب سوالاش برسه . ممنون :Gol:

shabnam !;410795 نوشت:
سلام یه سوال داشتم.

بعضی وقتها یه موضوع یه حاجتی ذهنمو مشغول میکنه تو این شرایط من نیت میکنم و در قرآن رو باز میکنم جالب اینجاست وقتی به صفحه قرآن نگاه میکنم آیه اول یا خود سوره یه جورایی جواب سوالمو رو میده حالا میخوام بدونم من خیالاتی شدم ؟؟؟؟؟؟؟؟ یا چنین چیزی وجود داره و انسان میتونه بدین طریق به جواب سوالاش برسه . ممنون


با سلام خدمت شما
خير بزرگوار ، برخورد اينگونه با قرآن درست نيست .
راه صحيح يافتن پاسخ پرسشها ، تحقيق و پرس و جو و مداقه و مطالعه و مشورت است .
منظور از تلاوت قران و انس با قران نيز ، تدبر و فهم و تعقل در آن است نه اينكه اينگونه استفاده هايي از قران بكنيم .

هدی;410829 نوشت:
با سلام خدمت شما
خير بزرگوار ، برخورد اينگونه با قرآن درست نيست .
راه صحيح يافتن پاسخ پرسشها ، تحقيق و پرس و جو و مداقه و مطالعه و مشورت است .
منظور از تلاوت قران و انس با قران نيز ، تدبر و فهم و تعقل در آن است نه اينكه اينگونه استفاده هايي از قران بكنيم .

سلام منم با نظرتون موافقم ولی بعضی اوقات چیزهایی پیش میاد که میمونم درسته یا نه مثلاً :

من در مورد یک مساله شک داشتم گمان بدی هم داشتم که راهی میرم درسته یا نه ؟؟؟؟؟ بعد قرآن را باز کردم اصلاً هدفم استخاره نبود میدونید اولین آیه ایی که اومد این بود : و دچار شک شدند شکی همراه با گمان بد .

الان به نظر شما من این رو بعنوان یک جواب از خدا تلقی کنم ؟ یا این فقط نتیجه توهمات منه ؟؟

روشن گشتن قلب،وهوش و زکاوت در دین و معاش.

با سلام

shabnam !;411685 نوشت:
سلام منم با نظرتون موافقم ولی بعضی اوقات چیزهایی پیش میاد که میمونم درسته یا نه مثلاً :

من در مورد یک مساله شک داشتم گمان بدی هم داشتم که راهی میرم درسته یا نه ؟؟؟؟؟ بعد قرآن را باز کردم اصلاً هدفم استخاره نبود میدونید اولین آیه ایی که اومد این بود : و دچار شک شدند شکی همراه با گمان بد .

الان به نظر شما من این رو بعنوان یک جواب از خدا تلقی کنم ؟ یا این فقط نتیجه توهمات منه ؟؟


همونطور كه قبلا هم عرض شد در برخورد با مسائل بايد از راهكارهايي كه خداوند در قران كريم براي ما ارائه نموده است استفاده كنيم من جمله مشورت :" و امرهم شوري بينهم ... ، پرس و جو(تحقيق) "فاسئلو ا اهل الذكر ان كنتم لا تعلمون"و توكل به خدا " واذا عزمت فتوكل علي الله "
البته در خصوص استخاره كه در جاي ديگري عرض كرديم در مورد حيرت است يعني شما پس از مشورت و تحقيق همچنان نتوانيد يك راه را انتخاب نماييد آنگاه نوبت به استخاره مي رسد .
لذا بايد در قران بيانديشيم و راه كارهاي اساسي را در كارها و تصميماتمان از ان كتاب شريف اخذ نماييم .

سلام
حتما شما تا حالا شده كه تنها يا به اتفاق والدين و... رفته باشيد و يك وسيله برقي يا حتي گوشي همراه و... بخريد
و وقتي آمده باشيد خونه سراغ دفترچه راهنماي اون باشيد تا بفهميد با اين وسيله چه طوري بايد كار كرد.
حالا من از شما مي پرسم
ميشه خدا من و شما رو خلق كنه و بعد برامون دفترچه راهنمايي كه مشخص ميكنه و تعريف ميكنه خصيصه هاي فردي و... ما چيه رو نفرسته
قران دفترچه راهنماي سعادت من و شماست
واقعا چقدر از اين قرآن رو رفتيم بفهميم
و تو هر ايه از خودمون بپرسيم اين ايه چه راهنمايي برا من داره؟

shabnam !;410795 نوشت:
بعضی وقتها یه موضوع یه حاجتی ذهنمو مشغول میکنه تو این شرایط من نیت میکنم و در قرآن رو باز میکنم جالب اینجاست وقتی به صفحه قرآن نگاه میکنم آیه اول یا خود سوره یه جورایی جواب سوالمو رو میده حالا میخوام بدونم من خیالاتی شدم ؟؟؟؟؟؟؟؟

با سلام

البته اين موضوع 100 درصد نيست بارها ديده ايم كه مثلا خودم شاهد بودم كه برادر كوچكم كه حدود 12 سال داشت در حاليكه مادرم به او ميگفت كه خداوند در قرآن فرموده كه خداوند اجر محسنين را ضايع نميكند ناگهان گفت اين قرآن ، كجاي آنست ؟! مادرم هم صلواتي فرستاد وقرآن را باز كرد در همان صفحه آمده بود : فَإِنَّ اللّهَ لاَ يُضِيعُ أَجْرَ الْمُحْسِنِينَ {يوسف/90} كه قريب اين آيه در 4 جاي قرآن بيشتر نيامده !

البته از تفال به قرآن نهي شده است : عن أبي عبدالله عليه السلام قال: لا تتفأل بالقرآن .اصول كافي

خیر البریه;414348 نوشت:
البته اين موضوع 100 درصد نيست بارها ديده ايم كه مثلا خودم شاهد بودم كه برادر كوچكم كه حدود 12 سال داشت در حاليكه مادرم به او ميگفت كه خداوند در قرآن فرموده كه خداوند اجر محسنين را ضايع نميكند ناگهان گفت اين قرآن ، كجاي آنست ؟! مادرم هم صلواتي فرستاد وقرآن را باز كرد در همان صفحه آمده بود : فَإِنَّ اللّهَ لاَ يُضِيعُ أَجْرَ الْمُحْسِنِينَ {يوسف/90} كه قريب اين آيه در 4 جاي قرآن بيشتر نيامده !

البته از تفال به قرآن نهي شده است : عن أبي عبدالله عليه السلام قال: لا تتفأل بالقرآن .اصول كافي


بسیار عالی بود ممنون :Rose::Rose:

علت تاكيد به تلاوت و قرائت قرآن

پرسش:
دلیل این همه سفارش به تلاوت و قرائت قرآن چیست؟ تأکیدات نقلی زیادی برتلاوت و قرائت قرآن وجود دارد.خوانده شدن قرآن بر مردم، مقدّم بر تزکیه و تعلیم است(جمعه:2)
دستور داده شده است که هر چه می توانیم قرآن بخوانیم(مزمل:20)

پاسخ:
تلاوت و قرائت قرآن كريم از اينرو اهميت بسيار دارد و مورد تاكيد قرآن كريم ، رسول اكرم -صلي الله عليه و آله و سلم- و ائمه - عليهم السلام - است زيرا مقدمه ي عمل است ، تا انسان از امري آگاهي نداشته باشد نمي تواند به آن عمل كند و تاكيدات بر امر قرائت و تلاوت قرآن نيز از همين باب است .
در آيه دوم سوره جمعه امر تلاوت بر تزكيه و تعليم مقدم شده است زيرا" تلاوت آيات الهي جنبه مقدماتي دارد و و دو قسمت ديگر يعنى تهذيب و تزكيه نفوس و تعليم كتاب و حكمت دو هدف بزرگ نهائى را تشكيل مى ‏دهد"(1)
در واقع "در عالم تحقق و خارج ، اول علم پيدا مي‏شود ، بعد تزكيه ، چون تزكيه از ناحيه عمل و اخلاق تحقق مي‏يابد ، پس اول بايد به اعمال صالح و اخلاق فاضله عالم شد ، و بعد به آنها عمل كرد تا به تدريج زكات ( پاكي دل ) هم به دست آيد ."(2)
همچنين در سوره مباركه مزمل بر قرائت قرآن كريم تاكيد شده است :
فَاقْرَؤُوا مَا تَيَسَّرَ مِنَ الْقُرْآنِ (3)
هر چه از قرآن ميسر مى ‏شود بخوانيد
"بديهى است منظور از تلاوت قرآن در اينجا تلاوتى است به عنوان درس و فراگيرى براى خودسازى و پرورش ايمان و تقوا.
از روايات اسلامى به خوبى استفاده مى ‏شود فضيلت تلاوت قرآن در زياد خواندن آن نيست ، بلكه در خوب خواندن و تدبر و انديشه در آن است."(4)
جالب اينكه در ذيل آيه فوق كه دستور مى ‏دهد آنچه از قرآن براى شما ميسر است بخوانيد فاقرؤوا ما تيسر منه روايتى از امام على بن موسى الرضا (عليهماالسلام‏) آمده است كه از جدش چنين نقل مى‏ فرمايد : ما تيسر منه لكم فيه خشوع القلب و صفاء السر ! : آن مقدار بخوانيد كه در آن خشوع قلب و صفاى باطن و نشاط روحانى و معنوى باشد.(5) و (6)

مي توان دليل اين تاكيدات بر قرائت و تلاوت قرآن را ، ورود به مقدمات عمل به قرآن و بهره گيري از اين كتاب عزيز و شريف دانست . در روايات بسياري از روخواني بدون تفكر و عمل ، نهي شده است و بر تلاوت با تفكر و به همراه عمل تاكيد شده است :
قال رسول الله – صلّی الله علیه و آله – : ویلٌ لمن لاکها بین لحییه و لم یتدبّرها.
پیامبر اکرم – صلّی الله علیه و آله – فرمود: وای بر کسی که قرآن را در بین لبهای خود لقلقه کند و در آن تدبر و تفکر نکند.(7)
قال الامام علی – علیه السّلام – : الا لا خیر فی قراءة لا یدبّر فیها.
امام علی – علیه السّلام – فرمود: همانا در قرائتی که در آن تدبر و تفکر نشود، خیری نیست.(8)
امام حسن مجتبی – علیه السلام – فرمودند:
همانا در قرآن چراغ های روشنائی بخش و شفا بخش دردها و گرفتاری های درونی وجود دارد، پس کسی که (خود را) با قرآن جلی دهد چشمانش قوی و روشن می گرددو قلب و درون خویش را صفا خواهد داد، چون که تفکّر و اندیشه (در قرآن سبب) حیات قلبِ آگاه می باشد، همچنان که شخص روشن دل در تاریکی ها به وسیله نور چراغ حرکت می نماید و راه می رود.(9)
قال رسول الله – صلّی الله علیه و آله – : من تعلم القرآن فلم یعمل به و اثر علیه حب الدنیا و زینتها استوجب سخط الله و کان فی الدّرجة مع الیهود و النصاری الذی ینبذون کتاب الله وراء ظهورهم.
پیامبر اکرم – صلّی الله علیه و آله – فرمود: کسی که قرآن را بیاموزد و به آن عمل نکند و دنیا و زینت آن را بر قرآن ترجیح دهد، سزاوار خشم خدا است و در ردیف یهود و نصاری قرار خواهد داشت که کتاب خدا را پشت سر انداخته اند.(10)

پرسش:
چرا به حضرت علی که قرآن ناطق است، وصیت می شود که در همه حال قرآن بخواند؟

پاسخ:
پيامبر اكرم صلي الله عليه و آله و سلم به حضرت امير عليه السلام سفارش نموده و مي فرمايد :
«وَ عَلَیْكَ بِتِلاوَهِ الْقُرْآنِ عَلی كُلِّ حالٍ»(11)
در همه حال و در هر شرایطی قرآن تلاوت كن.
اين تاكيد و توصيه در قرآن كريم هم مطرح شده است :
«فَاقْرَؤُا ما تَیَسَّرَ مِنَ الْقُرْآن»(12)
آنچه برای شما میسّر است قرآن بخوانید.
حتي در هنگام بيماري و سفر و جهاد ... هم توصيه شده است به هر مقدار كه مي توانيد از قرآن تلاوت كنيد :
... عَلِمَ أَن سَيَكُونُ مِنكُم مَّرْضَى وَآخَرُونَ يَضْرِبُونَ فِي الْأَرْضِ يَبْتَغُونَ مِن فَضْلِ اللَّهِ وَآخَرُونَ يُقَاتِلُونَ فِي سَبِيلِ اللَّهِ فَاقْرَؤُوا مَا تَيَسَّرَ مِنْهُ...(13)
...[خدا] مى ‏داند كه به زودى در ميانتان بيمارانى خواهند بود و [عده‏ اى] ديگر در زمين سفر مى ‏كنند [و] در پى روزى خدا هستند و [گروهى] ديگر در راه خدا پيكار مى ‏نمايند پس هر چه از [قرآن] ميسر شد تلاوت كنيد...
علت اين تاكيدات را مي توان علاوه بر الگو گيري ، بحث عدم توقف سير كمالي، مطرح نمود.در روايتي از رسول خدا صلي الله عليه و آله آمده است كه فرمودند : آري من قرآن را براي ژرفايش مي‌خوانم و شما براي ظاهرش.
پرسيدند: اي رسول خدا، ژرفا و بطن قرآن چيست؟

فرمود: من مي‌خوانم و تدبّر در قرآن مي‌كنم و بدان عمل مي‌كنم، ولي شما اين چنين مي‌خوانيد [دست را بر خطوط مرور داد و نماياند كه چشم را مانند دست، تنها بر ظاهر خطوط قرآن عبور مي‌دهيد.](14)
امام صادق (ع) نيز فرمودند: [معارف] كتاب خدا بر چهار چيز است: عبارت، اشارت، لطايف و حقايق. عبارت آن براي عوام، اشارت آن براي خواص و لطايف آن براي اوليا و حقايق آن مخصوص انبياست. (15)
بنابراين هر كس قرآن را تلاوت مي كند و بر اساس عملي كه دارد و مقامي كه در آن است ، بهره ي متفاوت از قرآن كريم مي برد ، بهره اي بويژه در خصوص اوليا و انبيا عليهم السلام ، توقف پذير نيست . دليل ديگر در پاسخ به سوال فوق اين است كه قرآن كريم هر چند صامت است اما گوياست .صامت بودن قرآن كريم به منزله بي روح بودن و يا كم بودن مايه و درون آن -نعوذ بالله- نيست بله توصيف آن را بايد صرفا از زبان قرآن ناطق شنيد :

"«پس‌ فرو فرستاد بر پيامبر (صلی الله علیه واله‌)، قرآن‌ را، نوري‌ كه‌ چراغ‌هاي‌ آن‌ فرو نميرد و چراغي‌ كه‌ افروختگي‌اش‌ كاهش‌ نپذيرد و دريايي‌ كه‌ ژرفاي‌ آن‌ كس‌ نداند و راهي‌ كه‌ پيمودنش‌ رهرو را به‌ گمراهي‌ نكشاند و پرتويي‌ كه‌ فروغ‌ آن‌ تيرگي‌ نگيرد و فرقاني‌ كه‌ نور برهانش‌ خاموش‌ نشود و تبياني‌ كه‌ اركانش‌ ويراني‌ نپذيرد و بهبودي‌ كه‌ در آن‌ بيم‌ بيماري‌ نباشد و ارجمندي‌ كه‌ يارانش‌ را شكست‌ و ناپايداري‌ نباشد و حقي‌ كه‌ ياورانش‌ را زيان‌ و خواري‌ نباشد. پس‌ قرآن‌، معدن‌ ايمان‌ است‌ و ميانجاي‌ آن‌ و چشمه‌ سار دانش‌ است‌ و درياهاي‌ آن‌ و باغستان‌ داد است‌ و انگيزه‌هاي‌ آن‌ و بنياد استوار اسلام‌ است‌.

قرآن‌، وادي هاي‌ حقيقت‌ است‌ و سبزه‌زارهاي‌ آن‌ و دريايي‌ است‌ كه‌ بردارندگان‌، آب‌ آن‌ را خشك‌ نگردانند و چشمه‌ سارها كه‌ آب‌ كشندگان‌، آب‌ آن‌ را به‌ ته‌ نرسانند و آبشخورهاست‌ كه‌ در آيندگان‌، آب‌ آن‌ را كم‌ نكنند و
منزلگاههاست‌ كه‌ مسافران‌، راهش‌ را گم‌ نكنند و نشانه‌هاست‌ كه‌ روندگان‌، از نظرش‌ دور ندارند و پشته‌هاست‌ كه‌ روي‌ آورندگان‌، از آن‌ نگذرند و آن‌ را نگذارند. خدايش‌ ماية‌ سيرابي‌ دانشمندان‌ كرده‌ است‌ و بهار دلهاي‌ فقيهان‌ و مقصد راههاي‌ پارسايان‌ و دارويي‌ كه‌ از پس‌ آن‌ بيماري‌ نيست‌ و نوري‌ كه‌ با آن‌ تاري‌ نيست‌ و ريسماني‌ كه‌ گرفتنگاه‌ آن‌ استوار است‌ و پناهگاهي‌ كه‌ قلة‌ آن‌ پناهنده‌ را نگاهدارست‌ و ارجمندي‌ هر كه‌ با او دوستي‌ ورزد و امان‌ آن‌ كس‌ كه‌ بدان‌ در شود و راهنماي‌ هر كه‌ بدان‌ اقتدا كند و عذرخواه‌ آن‌ كه‌ آن‌ را مذهب‌ خود گيرد و برهان‌ هر كس‌ كه‌ بدان‌ سخن‌ گويد و آن‌ را پذيرد و گواه‌ هر كه‌ در مخاصمت‌، پشتيبان‌ خويشش‌ شمرد و پيروزي‌ آن‌ كس‌ كه‌ بدان‌ حجت‌ آرد و راهبر آن‌ كه‌ آن‌ را به‌ كار دارد و برندة‌ آن‌ كه‌ آن‌ را كار فرمايد و نشان‌ آن‌ كه‌ در آن‌ بنگرد چنانكه‌ بايد و نگهدار كسي‌ كه‌ خود را بدان‌ از آسيب‌ پايد و دانش‌ كسي‌ كه‌ آن‌ را نيك‌ به‌ خاطر سپارد و حديث‌ كسي‌ كه‌ از آن‌ روايت‌ كند و حكم‌ آن‌ كس‌ كه‌ خواهد حكم‌ دهد»."(16)

حال توصيه نبي اكرم -صلي الله عليه و آله و سلم - بر حضرت امير عليه السلام مبني بر قرائت مداوم قرآن ، شايد تاكيد بر برداشت مستمر از اين خزانه ي بي بديل الهي و غور در ژرفناي بي انتهايش و صيد در و گهرهاي ارزشمند آن و رهآوردهاي بي بديلش براي خويشتن و مردم است به فراخور حالشان . او - عليه السلام - كه ثقل اصغر است با تكيه و به پشتيباني ثقل اكبر - قران كريم - مي تواند بيانگر معارف الهي در سطح فهم مردم براي آنان باشد .

(1)- تفسير نمونه ،ج 24، ص 107
(2)- ترجمة الميزان ،ج 19، ص 447
(3)- مزمل/20
(4)- تفسير نمونه ، ج 25، ص 200
(5)- مجمع البیان، ج 10، ص 382
(6)- تفسير نمونه ، همان
(7)-مجمع البیان، ج ۲، ص ۵۵۴
(8)-معانی الاخبار، ص ۶۷
(9)-بحارالأنوار، ج ۷۸، ص ۱۱۲
(10)- جامع الاخبار، ج ۱، ص ۲۲۱
(11)- وسائل الشیعه، ج 4، ص 839
(12)- مزمل/20
(13)- مزمل/20
(14)- كنزالعمال ،ج1، ص622، حديث 2879
(15)- اصول كافي ، ج 1، ص228
(16)- نهج البلاغه ، خطبه‌ 198، ص‌ 234

كليد واژه ها : تلاوت قرآن ، تفكر، خودسازي، خشوع قلب،چراغ هدايت، مقام عملي

موضوع قفل شده است