جمع بندی معرفی کتابی خوب برای احادیث

کارشناس بحث: استاد پیام

در میان کتب حدیث ما نمی توانیم بطور قطع روایات یک کتاب را صحیح بدانیم. با این توضیح، کتب اربعه شیعه (کافی ـ تهذیب ـ استبصار ـ من لا یحضر الفقیه) از کتب روایی معتبر و قابل اعتماد شیعه هستند.

سؤال:
کتاب‌های معتبر پیرامون حدیث شیعه، کدام هستند؟

پاسخ:
كتاب‌های معتبر حديثی شيعه «كتب اربعه» است و اين كتب اربعه برگرفته از ۴۰۰ كتاب به نام «اصول اربعمأه» كه صحابه و تابعين آن را جمع‌آوری كرده‌اند است. كتب اربعه شامل كتاب‌های:
۱. الكافی فی الأصول و الفروع و الروضه؛ اين كتاب از نخستين جوامع حديثي شيعه است كه در زمان غيبت صغری شكل گرفت و توسط ابوجعفر محمد بن يعقوب كلينی، درگذشته ۳۲۸ قمری در سه بخش، اصول، فروع و روضه و مشتمل بر ۱۶۱۹۹ حديث است.
۲. من لا يحضره الفقيه؛ ابو جعفر محمد بن علی بن بابويه قمی، معروف به شيخ صدوق، (درگذشته ۳۸۱ ق) و مشتمل بر ۵۹۶۳ حديث فقهی است.
۳. تهذيب الأحكام في شرح المقنعه.
۴. الاستبصار فی ما اختلف من الأخبار.
اين دو كتاب حديثی تأليف شيخ طائفه ابو جعفر محمد بن حسن طوسی، (درگذشته ۴۶۰ ق) است. تهذيب مشتمل بر ۱۳۵۹۰ حديث و استبصار مشتمل بر ۵۵۱۱ حديث است.
كتاب «بحار الأنوار» توسط علامه مجلسی (درگذشته ۱۱۱۰ قمری) در سال (۱۰۷۰ ق) به مدت ۴۰ سال به رشته تحرير در آمد. نخستين چاپ جلد اول و دوم كتاب در كشور هندوستان در سال ۱۲۴۸ ق بوده و در سال ۱۲۷۰ ق در ايران تا ۱۰ جلد به چاپ رسيده است و چاپ‌های گوناگونی در طی اين ساليان صورت گرفته و بهترين چاپ اخير بحار، در ۱۱۰ جلد توسط مؤسسه الوفا، دار احياء التراث العربی، بيروت است.
مهم‌ترين ويژگی اين كتاب اين است كه:
۱. به تمامی موضوعات دين پرداخته و آنها را پرورش داده است.
۲. به جمع‌آوری احاديث از نسخه‌های خطی همت داشته است.