جمع بندی نداشتن کدام ملاک ها برای انتخاب زن از نظر اسلام جایز است؟

سوال:
از آنجا که بنده ادم پرتوقعی هستم و هیچ کس به طور کامل ملاک های من را ندارد می خواستم بپرسم کدام ملاک ها برای انتخاب زن از نظر اسلام می تواند نادیده گرفته شود؟ مثلا بدحجابی زن از نظر اسلام می تواند نادیده گرفته شود؟ کدام اخلاق ناپسند زن را در انتخاب می توان نادیده گرفت و کدام را نمی توان نادیده گرفت؟

پاسخ:
از نظر اسلام داشتن کفویت ملاک ازدواج موفق دانسته شده (1) و به تناسب، جزئیاتی نیز از زبان معصومین (علیهم السلام) مطرح شده است. از میان همه روایات موجود، داشتن ایمان و اخلاق، نقش پررنگ تری داشته و در کنار آن خصوصیاتی مثل اصل و نسب، قناعت، مهربانی، خوشرویی، زیبایی، کم خرج بودن نیز مطرح شده است که همه اینها زیر مجموعه کفویت قرار می گیرد. لجاجت، بی بند و باری، بهداشت نداشتن، ناسازگاری، حماقت، بد زبانی و ... نیز از جمله ویژگی هایی است که باید در انتخاب همسر مورد دقت قرار گرفته و از آن دوری کرد. (2) طبیعی است که هر چقدر ویژگی های مثبت فرد بیشتر بوده و از طرفی تناسب طرفین از تمام لحاظ های فکری، اعتقادی، اخلاقی، رفتاری، خانوادگی و ... بیشتر باشد، به همان اندازه زندگی موفق تری خواهند داشت؛ منتها همانطور که خودتان هم می دانید معمولا پیدا کردن فردی که از تمام لحاظ مطلوب باشد تقریبا غیر ممکن است؛ چنانچه خود ما نیز دارای عیوب و نواقصی هستیم که طبیعتا همسرمان باید با آن کنار بیاید.

اما اینکه از چه اخلاق و رفتاری می شود چشم پوشی کرد قاعده کلی و ثابتی ندارد و نسبت به شرایط و اشخاص متفاوت است. مثلا ممکن است برای فردی ضعیف بودن حجاب همسرش اهمیت زیادی نداشته باشد و در عین حال همسرش ویژگی های مثبتی دارد که او می پسندید. در این شرایط نمی شود گفت به خاطر این مسئله کلا باید او را کنار بگذارد؛ چنانچه ممکن است برای فردی مسئله حجاب اهمیت ویژه ای داشته باشد که در این شرایط طرف مقابل هر چقدر هم ویژگی مثبت داشته باشد نمی تواند آن را جبران کند و زندگی موفقی را شروع کنند.(3) در یک قاعده کلی می توان گفت ملاک های ازدواج به دو قسم تقسیم می شوند و صفاتی که مد نظر شماست نیز باید تحت یکی از این دو قسم قرار بگیرد و بعد در موردش تصمیم گیری شود: ملاک های اصلی و ملاک های فرعی است. ملاک های اصلی مواردی است که اگر نباشید زندگی ممکن نیست؛ بر خلاف ملاک فرعی که هر چند بودنش خوب است؛ ولی اگر نباشد هم می شود زندگی خوبی داشت.

بنابراین هر شخص برای انتخاب همسر ابتدا باید به خود رجوع کند و ویژگی های خود را مورد بررسی و ارزیابی قرار دهد و سپس در انتخاب همسر نیز بر اساس ویژگی های خودش اقدام نماید و در مواردی که شک دارد آیا این مسئله مشکلی برای زندگی او ایجاد می کند یا نه لازم است که حتما مشورت کرده و بعد با آگاهی کامل تصمیم بگیرد.

مطالب مرتبط:
ملاک های انتخاب همسر
ملاکهای انتخاب همسر و روانشناسی ازدواج
ويژگي هاي همسر خوب(مرد و زن)

پی نوشتها:
1- قال رسول‌الله( صلی الله علیه و آله ): اَنکِحوا الاَکفاءَ و انکَحوُا فيهم وَ اختارُوا لِنُطَفِکُم. به هم کفو زن بدهيد و از هم کفو همسر بگيريد و براي داشتن فرزند بهتر و صالح، انتخاب و گزينش کنيد. (وسائل الشيعه، ج20، ص29)
2- برای مطالعه بیشتر: معیارها ی انتخاب همسر از منظر اهل بیت(ع) / «ملاک ازدواج در قرآن»
3- برای مطالعه بیشتر: میزان اهمیت حجاب در انتخاب همسر