خود آگاهی چیست؟ توضیح مهارت اول از مهارت های ده گانه

تب‌های اولیه

4 پستها / 0 جدید
آخرین ارسال
خود آگاهی چیست؟ توضیح مهارت اول از مهارت های ده گانه

هر یک از ما در زندگی موفقیت هایی را کسب کرده ایم که ناشی از توانایی ها و استعدادهای مان است که آجرهای ساختمان اعتماد به نفس ما را تشکیل می دهد . اعتماد به نفس هم مانند خودپنداره و عزت نفس در تعاملات اجتماعی شکل می گیرد .کسب مهارت خودآگاهی نقش مهمی در سلامت و بهداشت روان ما دارد . اولین جزء خودآگاهی شناخت ویژگی ها و صفات خویش است . یک قسمت با اهمیت از نحوه نگریستن به خودمان عبارت است از : ارزیابی مثبت و منفی راجع به خودمان . این نحوه نگرش به خود عزت نفس ما را می سازد . شکل گیری عزت نفس و خودپنداره در ما از دوران کودکی آغاز می شود . دومین جزء از خودآگاهی شناخت توانایی ها استعدادها و پیشرفت های مان است . یکی دیگر از اجزای خودآگاهی تصویر واقع بینانه ای است که از خود داریم . پذیرفتن خود واقعی و هم سو کردن آن با ایده آل تصویری که ما دوست داریم و می خواهیم مانند او باشیم نیازمند تمرین و کسب مهارت خودآگاهی است . جزء چهارم خودآگاهی شناخت افکار ارزش ها و باورهای مان است . مجموعه افکار ما باورهای ما را می سازند و مجموعه ای از این باورها ارزش ها ی ما را به وجود می آورند . در حقیقت افکار باورها و ارزشها ی ما چارچوب و ساختار ذهنی ما را تشکیل می دهد و ما بر اساس این چارچوب یا ساختارهای ذهنی اطلاعات دریافتی از محیط پیرامون را پردازش می کنیم و بر مبنای آن به دنیا و محیط پیرامون مان نگاه می کنیم و در خصوص دیگران خودمان و محیط اجتماعی خود رفتار و قضاوت می کنیم آخرین جزء و مهم ترین جزء خودآگاهی که رابطه تنگاتنگی با دیگر اجزای آن دارد شناخت احساس رضایت و نارضایتی ما از خودمان زندگی خود یا احساس تغییر است . شناخت اشتباه ها نقاط ضعف نارضایتی ها و شکست ها اولین قدم در جهت شناخت تغییر و اقدام در جهت رفع و اصلاح آن است . از آن جا که نوع رفتار ما ناشی از احساسات افکار و نگرش ها نوع برداشت ها طرز تلقی باورها و میزان اعتماد به نفس و عزت نفس ماست کسب مهارت خودآگاهی عامل مهمی در ارتباطات موفقیت ها و شکست های مان به شمار میرود . این توانایی عاملی است که موجب می شود افکار ما به توانمندی ها و نقاط مثبت مان معطوف شود . بطور کلی کسب مهارت خودآگاهی منشا رفتارهای سازنده مفید مسوولانه و احترام به خود است در آموزش مهارت های زندگی برای این که کودک بتواند از خود ارزیابی مثبتی داشته باشد و خود را با ارزش بداند باید از خصوصیات مثبت توانایی ها زیبایی ها و استعدادهای خود آگاه بوده و به آن ها ارج نهد و از این ویژگی ها احساس خوشحالی و رضایت کند . علاوه بر این کودک باید قادر باشد به طور واقع بینانه محدودیت ها کاستی ها و ناتوانی های خود را ببیند و آن ها را به عنوان قسمتی از خود بپذیرید و از وجود آن ها شرمنده نباشد . قبول اشتباه ها و یادگیری از آن یکی دیگراز نکاتی است که باعث افزایش عزت نفس و کسب مهارت خود آگاهی درکودکان و نوجوانان می شود . حضرت علی ( ع ) می فرماید : من عرفه نفسه فقد عرفه ربه . یعنی هر کسی خودش را شناخت خدایش را خواهد شناخت . این در حالی است که در دهه های اخیرروان شناسان در بررسی اختلال های رفتاری و انحراف های اجتماعی به این نتیجه رسیده اند که بسیاری از اختلال ها و آسیب ها در ناتوانی برخی افراد در تحلیل های خود از موفقیت ریشه دارند . برای اکثر ما توصیف ویژگی های اخلاقی و رفتاری خودمان برای دیگران کار سخت و دشواری است . به عنوان مثال ممکن است پاسخ به این سوال که چه کسی هستیم سخت و دشوار باشد . اکثر ما فقط در مورد ویژگی های کلی و عمومی خود از جمله سن جنسیت وضعیت شغلی و ..... خود صحبت می کنیم و از ویژگی های شخصیتی و رفتاری خود اطلاعات کافی و مناسبی نداریم . مثلا نمی دانیم که چه کارهایی را می توانیم خوب انجام دهیم ؟چه ویژگی های اخلافی منفی داریم ؟ علایق و اولویت های زندگی ماچیست ؟ چه چیزهایی ما را ناراحت یا خوشحال می کند ؟ رشد خود آگاهی به ما کمک می کند تا دریابیم که تحت فشار روانی قرار داریم یا نه و این معمولا پیش شرط و شرط ضروری برای روابط اجتماعی و روابط بین فردی موثر و همدلانه است .

انواع آگاهی از خود

1-خود فیزیکی : به تصویری که هر کس از ظاهر فیزیکی خود دارد گفته می شود . آیا از ویژگی های ظاهری خود راضی هستیم یا احساس خوبی نداریم ؟

2-خود جنسیتی : تصور یا برداشتی است که هر کس از هویت و تمایلات خود دارد . به عبارت دیگر آیا از زن یا مرد بودن خود احساس رضایت داریم یا خیر ؟

3-خود اجتماعی : به تصوری که فرد از جایگاه اجتماعی خود دارد گفته می شود . یعنی دیگران ما را چگونه می بینند ؟ چگونه در گروه ها ظاهر می شویم ؟ در اجتماع چه نقش هایی باید داشته باشیم ؟ پایگاه اجتماعی ما چگونه است ؟ دیگران با ما چگونه هستند و ما با دیگران چگونه ایم ؟

4-خود معنوی : تصور شخص از اعتقاداتش است که معمولا به زندگی و باورهای مذهبی او معنا می بخشد . برای مثال آیا مذهبی هستیم ؟ آیا به زندگی پس از مرگ باور داریم ؟

5-خود تاریک : جنبه خاصی از خود است که در برگیرنده اسرار ماست . چون دوست نداریم فاش شود معمولا انرژی زیادی برای مخفی نگه داشتن آن صرف می کنیم .

6-خود آرمانی : بخشی از ماست که می خواهیم به آن برسیم دایم در این فکر هستیم که چگونه به نظر می آییم ؟ با نگاه به زندگی دیگران خودمان را با آنها مقایسه می کنیم سپس در ذهن خویش تصویری از خود می سازیم که دوست داریم آن باشیم که به آن خود آرمانی می گویند .

7-خود واقعی : درونی ترین بخش وجود ما خود واقعی است که آن را به خوبی می شناسیم ولی افراد محدودی از آن آگاه هستند .ممکن است از دیگران پنهان کنیم چون نگرانیم از این که اگر دیگران خود واقعی ما را بشناسند علاقه شان را نسبت به ما از دست بدهند .

ویژگی های افراد خود آگاه

-برای خود ارزش قایل هستند

-از روحیه انتقاد پذیری برخوردارند .

-نسبت به ارزش ها و اعتقادات شان آگاهی کامل دارند و از آن دفاع می کنند .

-احساس خشنودی و رضایت خاطر زیادی دارند .

-در مقابل فشار و ضربه های روانی اجتماعی مقاومت بیشتری از خود نشان می دهند .

-به دنبال سرزنش یا تحقیر دیگران نیستند بلکه با دیگران با احترام برخورد می کنند .

-اغلب از روحیه مثبت اندیشی برخوردارند .

-روحیه همکاری و مشارکت بالایی دارند .

-از مشورت با دیگران و افراد صاحب نظر استقبال می کنند .

-امروزه شناخت و آگاهی انسان از خود نیازمند دانش و روش است . چون انسان هزاره سوم بیش از هر دوره دیگری با ارتباطات و فناوری گره خورده شناخت وی از خود مستلزم بررسی و ارزیابی صحیح از خود است
بخش دوم از بخش خود آگاهی در پست های بعدی تقدیم خواهد شد.

1-خود آگاهي جسماني
فردي كه در مسير خود آگاهي قدم نهاده بايد نسبت به ويژگي هاي جسماني خود نيز آگاهي داشته باشد. با انجام تمرين هاي عملي زير دراين زمينه اقدام كنيد.
الف- تصوير شما در آينه
به خودتان در آينه نگاه كنيد ، آنچه مي بينيد آقا يا خانمي چاق يا لاغريا متوسط، سفيد يا سبزه يا گندمگون ، مرتب يا نامنظم و...است اين موارد ويژگي هاي جسماني شما هستند . ويژگي هايي كه حتي وقتي ديگران هم به شما نگاه مي كنند، آنها را تشخيص مي دهند . شما بايد بتوانيد به خوبي ويژگي هاي جسماني خود را فهرست كنيد ، به طوري كه اگر اين فهرست به فردي داده شود كه شما رانمي شناسد ، او بتواند شما را در ميان يك جمع تشخيص دهد. من....
ب- ويژگي هاي جسماني مطلوب و نامطلوب
ممكن است شما داراي ويژگي هاي جسماني باشيد كه برايتان مطلوب نباشند . برخي از اين ويژگي هاي جسماني كاملاً قابل تغيير هستند ، برخي غير قابل تغيير و بعضي ديگر تا حدودي قابل تغيير مي باشند . به ويژگي هاي جسماني خود فكر كنيد و در تمرين زير تعيين كنيد كه جزو كدام يك از ويژگي ها هستند.
به طور مثال :
1 – چاقی – قابل تغییر
2 – اندازه چشم های کوچک – غیرقابل تغییر
3 – بینی بزرگ – تا حدوی قابل تغییر
* با توجه به مثال بالا به ویژگی های جسمانی خود فکر کنید و 10 ویژگی جسمانی خود را یادداشت کرده و مشخص کنید کدام قابل تغییر ، کدام غیرقابل تغییر و کدامشان تا حدودی قابل تغییر هستند.

2- خود ارزشيابي صحيح
لطفاً به سوال هاي زير پاسخ دهيد:
- فكر مي كنيد مهمترين پيشرفت ودستاورد شما چيست ؟
- كدام ويژگي خانواده خود را بيشتر مي پسنديد؟
- چه چيزي در زندگي شما با ارزش تراست؟
- سه فعاليتي كه فكر مي كنيد در انجام دادن آنها توانايي داريد، كدام هستند؟
- دوست داريد چه چيزي را درخود تقويت كنيد ؟
- نكته هاي مثبت ، منفي ياخنثي هر كدام از ويژگي هاي زير را مشخص كنيد.
1- اعتماد به نفس 2- حسادت 3- خوش قولي 4- نظم و ترتیب 5- زود رنجي 6- نااميدي 7- مسئوليت پذيري 8- غرور و تكبر

3- نقش اعضاي خانواده ودوستان نزديك درخودآگاهي
لطفاً ضمن پرس و جو از بستگان و نزديكان به سوال هاي زير پاسخ دهيد :
- ديگران چه صفتي را بيش از همه در شما مي پسندند؟
- ديگران چه صفتي را بيش از همه درشما نمي پسندند؟
- آيا ازبين صفت هاي مذكور ، موردي هست كه شما به آنها آگاهي نداشته ايد؟

سلام علیکم....
ممنون از استاد امیدوار....
استاد اینهایی که در اینجا نوشتید تئوری های طراحی شده برای شناخت فردی یا در کل خود آگاهی است....
نمی گویم در عمل از این چیزها استفاده نمی شود...اما آیا به این گونه کتابی و به قول معروف تر و تمیز و طبقه بندی شده استفاده می شود؟
آیا افراد موفق از این سوال جوابها استفاده کردند یا باز کردن چشمشان بر روی حقیقت....
میتوان این نکته ها را با خود درگیری بر سر شناخت مشابه دانست؟
در آن خود در گیری آیا می توان چنین منطقی با خود برخورد کرد؟
به نظر شما استاد گرامی اگر کسی که هنوز در ندانستن است با خود این سوال جوابها را بکند به نتیجه ای میرسد یا اینکه کسی که از عمق وجود از گول زدن فراری شده باشد....
آیا قبول دارید دلیل کارایی کم اینگونه روان شناسی های درونی دوری از شناخت تک تک افراد است و بصورت نسخه حداکثری در آمار روان شناسی گرفته شده....
ما با دانستن رو به پیشرفت بودن مشکلات روانی و اینگونه اختلالات حسی و رفتاری با توجه به بی نظمی های با ظاهر نظم و ماشینی شدن دنیا نوع ناهنجاری ها هم دچار بی نظمی شده....؟
آیا شخصی می تواند با چنین سوالاتی با تربیت متضاد با منطق خود را درمان کن.....
و در کل اینکه این گونه تئوری ها و جمع بندی های شخصی یا تیمی و در آخر با اضافه کردن آموخته های اساتید قبلی وپیچیدن نسخه های آزمایشی برای آیندگان می تواند ضامن درست بودن این مسیر پیموده شده باشد؟
آیا روان شناسی برای درمان مشکلات روحی آشنایی با چنین آموزه های آزمایش شده است یا با دیدن دیده ها و شنیدن شنیده ها و فهمیدن فهمیده ها و در کل دلسوزی برای خود....
و در آخر یک سوال مهم !شما بزرگترین مشاور در طول زندگی یک شخص را چه کسی می دانید؟
ممنون از اساتید گرامی ....استاد حامی نظر ندادند در این مورد.....دوست داشتیم از گفته های این استاد بزرگوار هم استفاده کنیم....
یا علی....


باعرض سلام و تشکر از نظر شما
در پاسخ به پرسش شما باید بگویم که بنده از ابتدا یک موضوعی را با نام مهارت های زندگی شروع کردم از کلی به جزیی ابتدا اهمیت و ضرورت این گونه مهارت ها را توضیح دادم اقسام کلی آن را که ده تا بود ارایه کردم بعد زیر مجموعه این گونه مهارت ها را به صورت شماره بندی و آیتم گونه توضیح دادم در این پست و پست های بعدی سعی شده در دو پست هر آیتم توضیح داده شود در دو پست خودآگاهی را شرح دادم و در پست های بعدی زیر مجموعه های این مهارت ها را توضیح خواهیم داد . سعی شده در پست اول این آیتم ها به صورت نظری بحث صورت بگیرد و در پست دوم تمرین های عملی.
نکته دیگر: اساس نظری این مهارت ها بر اساس تحقیقات میدانی و تجربی روان شناسان بزرگ جهان صورت پذیرفته شاید امروزه خود این مهارت ها بیشتر مورد توجه است اما هر مهارتی اساس نظری آن حاصل تلاش و پشتکار روان شناسان بزرگ جهان است البته در متون دینی ما هم به صورت مفصل این گونه مهارت های وجود دارد اما به صورت مجموعه استخراج شده و منظم و کاربردی کمتر دیده می شود پس این گونه مهارت ها از پشتوانه تحقیقات و پژوهش های روان شناختی برخوردار است.
نکته دیگر : معمولا مهارت های زندگی برای افرادی توصیه می شود که در حد نرمال جامعه هستند و از بهداشت روانی بالایی برخوردار هستند و معمولا جنبه پیشگیری دارند تا جنبه درمان. لذا افرادی که دچار مشکلات روحی و روانی هستند از این مطالب نمی توانند به خوبی استفاده کنند و نیاز به درمان های حضوری دارند.
نکته دیگر : افراد از هر فرهنگ و قوم و نژاد قطعا اگر این تمرینات کاربردی را انجام دهند تغییرات شگفت انگیزی را در خود احساس می کنند .
پس بدون هیچ بهانه ای با همدیگر تمرینات خود آگاهی را شروع می کنیم :Cheshmak:1-2-3 حرکت بعدی 1-2-3......:Mohabbat:

موضوع قفل شده است