جمع بندی چرا خداوند در مقابل گناه زیاد حزب شیطان صبر می کند؟

با نام و یاد دوست

کارشناس بحث: استاد صادق

چرا خداوند با وجود این همه گناهی که از یاران شیطان میبیند باازهم آنها را مجازات نمیکند و اونا هم همچنان گناه میکنن؟؟؟؟
در صورتی که در گذشته خداوند قوم های نافرمان( قوم لوط و ...) را مجازات میکرده؟

پاسخ :
باسلام وتقدیر از پرسش خوب ودقیق شما .
فلسفه این را می توان در سنت استدراج جستجونمود
سنت «امهال « و «استدراج» که از آیات قرآن به دست می آید، ارتباط مستقیم با زندگی ظالمان و کافران و مهلت و فرصت آنها برای زندگی دارد.
رفاه پى در پى و مهلت دادن براى گناه - که در فرهنگ قرآنى به آن «استدراج و امهال» گفته مى‏شود - خود،کیفر اعمال آنان است که کیفراخروى را نیز به دنبال دارد.
الف) استدراج؛ یعنى، امداد اهل باطل در جهت باطل و سرازیر کردن نعمت‏هاى دنیا بر آنان تا قدم به قدم و درجه به درجه بر کفر و ظلم خود بیفزایند و استحقاق عذاب الهى را بیابند.
پاره‏اى از آیات بر این سنت دلالت دارد: «فَلَمَّا نَسُواْ مَا ذُکِّرُواْ بِهِ فَتَحْنَا عَلَیْهِمْ أَبْوَبَ کُلِّ شَیْ ءٍ حَتَّی إِذَا فَرِحُواْ بِمَآ أُوتُواْ أَخَذْنَهُمْ بَغْتَةً فَإِذَا هُم مُّبْلِسُونَ فَقُطِعَ دَابِرُ الْقَوْمِ الَّذِینَ ظَلَمُواْ وَالْحَمْدُ للَّهِ رَبِّ الْعَلَمِینَ

؛ همین که آنچه را به یادشان آورده بودیم به فراموشى سپردند، درهاى همه را بر آنان گشودیم و چون به آنچه یافته بودند ،شادمان شدند ،ناگهان بگرفتیم شان و یکباره درمانده و نومید شدند و گروهى که ستم مى‏کردند ریشه‏کن شدند»(1)

و نیز فرمود:« لَوْ لا أَنْ یَکُونَ النّاسُ أُمَّةً واحِدَةً لَجَعَلْنا لِمَنْ یَکْفُرُ بِالرَّحْمنِ لِبُیُوتِهِمْ سُقُفاً مِنْ فِضَّة وَ مَعارِجَ عَلَیْها یَظْهَرُونَ
وَ لِبُیُوتِهِمْ أَبْواباً وَ سُرُراً عَلَیْها یَتَّکِؤُنَ
وَ زُخْرُفاً وَ إِنْ کُلُّ ذلِکَ لَمّا مَتاعُ الْحَیاةِ الدُّنْیا وَ الْآخِرَةُ عِنْدَ رَبِّکَ لِلْمُتَّقِینَ
واگر نه آن بود که همه مردم در انکار خداوند امتى واحد شوند (همه کافر شوند) قطعاً براى خانه ‏هاى آنان که به خداى رحمان کفر مى‏ ورزیدند، سقف‏ ها ونردبان‏ هایى از نقره که به آنها بالا روند قرار مى‏دادیم و براى خانه‏ هایشان نیز درها و تخت‏ هایى که بر آنها تکیه زنند و زر و زیورهاى دیگر نیز [قرارمى‏دادیم] همه اینها جز متاع زندگى دنیا نیست و آخرت پیش پروردگار تو براى پرهیزگاران است »(2)

استدراج سه منشأ (فلسفه) دارد:
1- استدراج نتیجه وضعى رفتار خود کافران و ظالمان است. حالت طبیعى گرایش به دنیا جمع و تصاحب دنیا است. پس در واقع استدراج دامى است که آنان خود براى خود پهن کرده و در آن گرفتار مى‏شوند.
2- برخى از کفار و ظالمان هستند که لیاقت سعادت اخروى را به کلى از دست داده‏ اند: والاخره عند ربک للمتقین؛ و آخرت پیش پروردگار تو براى پرهیزگاران است (3).
اینان اگر در این دنیا عمل نیکى انجام دهند، پاداش آن عمل نیک در همین دنیا به آنها داده مى‏شود تا ظلمى متوجه آنان نشده باشد. اما بهره آنها از رحمت الهى، فقط در همین دنیاى فانى است؛ چرا که لیاقت سعادت اخروى را از دست داده‏اند.
3- استدراج، خود نوعى امتحان محسوب مى‏شود؛ هم امتحان براى کافران و ظالمانى که گرفتار استدراج مى‏شوند و هم امتحان براى مؤمنانى که نعمت‏هاى دنیوى کافران را مشاهده مى‏کنند و شکى به دل راه نمى‏دهند.
ب ) امهال؛ یعنى، مهلت دادن. خداوند متعال براى رعایت یک سلسله مصالحى، در عقوبت اهل باطل تعجیل نمى‏کند؛ بلکه به آنان فرصت و مهلت مى‏دهد.
امورى را مى‏توان به عنوان فلسفه امهال نامبرد:
1- امهال همان فلسفه استدراج باشد:
خداوند مى‏فرماید: «وَ لا يَحْسَبَنَّ الَّذينَ کَفَرُوا أَنَّما نُمْلي‏ لَهُمْ خَيْرٌ لِأَنْفُسِهِمْ إِنَّما نُمْلي‏ لَهُمْ لِيَزْدادُوا إِثْماً وَ لَهُمْ عَذابٌ مُهينٌ؛ کسانى که کفر ورزیدند مپندارند که مهلتى که به آنان مى‏دهیم برایشان خوب است. فقط مهلتشان مى‏دهیم تا گناهشان بیشتر شود و عذابى خوارکننده دارند»(4).

پی ­نوشت­ ها:
1. انعام آیه 44 و 45
2. زخرف آیه 35 - 33 . براى مطالعه بیشتر ر.ک: سوره اعراف، آیات 95، 182 و 183 - سوره رعد، آیه 32 - سوره قلم، آیات 44 و45
3. زخرف آیه 35
4. آل عمران آیه 178