جمع بندی آیا خداوند فقط در دنیا ستار العیوب است؟

کارشناس بحث: استاد صادق

باسلام وسپاس .
در ابتدا باید گفت میزان ستاریت پروردگار نسبت به هر کس به تناسب لیاقت، شایستگی و درجات قرب او در پیشگاه خداوند است. از این رو خداوند برای کافرین لجوج و مفسدانی که بی باکانه و بدون هیچ ترس و واهمه از آشکار شدن جرم ، به گناه و معصیت شان ادامه می دهند ، ستاریتی قرار نداده و عیب پوشی نمی کند .ستاریت نسبت به موءمنین نیز به تناسب درجات ایمانی آنان بستگی دارد .
از آیات قرآن که سرنوشت اخروی مجرمان را مطرح می کند و نیز از آیاتی که عذاب دنیایی بعضی از تبه کاران را بیان نموده، استفاده می شود که« ستارالعیوب» بودن پروردگار به طور مطلق نبوده ، درباره همگان به یک معنا نمی باشد. بلکه ظهور عیب بعضی از افراد ، معلول نوع عملکرد اختیاری خود انسان است .
نکته دیگر این که هر گناهی هم اثر تکلیفی دارد و هم اثر وضعی بر اساس آموزه های دینی اثر تکلیفی گناه با توبه حقیقی از بین می رود و به طور کلی پاک می شود. توبه هرگاه حقيقي و واقعي باشد و از اعماق جان برخيزد و جامع شرايط باشد و انسان از گناهي كه مرتكب شده احساس خجلت و ندامت كند و خود را در پيشگاه خدا شرمنده ببيند و در صدد كسب رضاي حق تعالي باشد، به يقين مقبول درگاه احديت واقع شده و آثار و بركاتش نمايان مي گردد. امام محمد باقر (ع مي فرمايد: ‌"التائب من الذّنب كمن لا ذنب له؛ (6) توبه كننده از گناه مانند كسي است كه گناه نكرده است".توبه حقيقي و خالص موجب محو همه آثار گناه مي گردد .
حضرت امام صادق(ع) مي فرمايد:
"هنگامي كه بنده اي توبه نصوح (حقيقي) كرد، مواهب و نعمت هاي كم نظير الهي را متوجه خود مي سازد. اولين اثرش آن است كه محبوب نزد خدا مي شود. دوم: خداوند در دنيا و آخرت گناهان او را مي پوشاند".
راوي حديث سؤال كرد كه چگونه خدا پرده پوشي مي كند ، فرمود: "هر چه از گناهان كه دو فرشته موكّل بر او، برايش نوشته اند، از يادشان ببرد. به اعضاي بدن، فرمان مي دهد كه گناهان او را پنهان كنيد. به نقاط زمين و هر كجايي كه گناهكار توبه كننده گناه كرده است، دستور مي دهد كه گناهان او را پنهان كنيد. آثار آن را پاك مي كند.پس توبه كننده در حالي خدا را در قيامت ملاقات مي كند كه هيچ چيزي به ضرر او و بر گناهانش گواهي و شهادت دهنده نيست و چيزي از آن آشكار نخواهد شد".(1)
با توجه به بخشایش الهی بر اثر توبه، نسبت به پیامد تکلیفی گناه طبیعی است که اثر وضعی آن نیز محو خواهد شد.خدای ستار العیوب نخواهد گذاشت که اثر گناه در آن فرد نمایان باشد و یا کدورت گناه بر روح او همچنان وجود داشته باشد .
پى نوشت‏ها:
1. ثقه الاسلام كليني، الكافي، دار الكتب الاسلاميه، تهران، 1365 ه.ش، ج 2، ص 431 .

باسلام .
هیچ دعای بدون اجابت نمی ماند خداوند همواره به خواست‌ها و نیازهای بندگان خود جواب مثبت می‌دهد. هیچ دستی را خالی برنمی‌گرداند؛ چون کریم‌تر از آن است که دستی را که به سوی او دراز شده، ناامید برگرداند. از این رو، در روایتی از امام صادق (ع) آمده:
«ما أبرز عبدٌ یده إلى الله العزیز الجبّار إلاّ استحیا الله عزّوجل أن یردّها صفراً حتى یجعل فیها من فضل رحمته ما یشاء، فإذا دعا أحدکم فلا یردّ حتى یمسح على وجهه و رأسه؛ (1)
هیچ بنده‌ای دست خود را به سوی خدای عزیز و جبران کننده دراز نمی‌کند، مگر این که خداوند حیا می‌کند که دست او را خالی برگرداند و چیزی از فضل و رحمت که می‌خواهد در آن نگذارد. پس هر گاه دعا نمودید، دست خود را به سر و صورت خود بکشید».
چه این توبه واقعی به طور یقین قبول است قران فرمود :
«اِنَّما التَّوْبَة عَلی اللهِ لِلَّذِینَ یعْمَلُونَ السُّوءَ بِجِهالَة ثُمَّ یتُوبُونَ مِنْ قَرِیبٍ فَأولئِکَ یتُوبُ اللهُ عَلَیهِمْ وَکانَ اللهُ عَلِیماً حَکیماً؛(2) پذیرش توبه بر خدا است، نسبت به کسانی که از روی جهالت، کار زشت انجام می‏دهند، آن‌‏گاه زود توبه می‏کنند. خدا توبه اینان را می‏پذیرد و خدا دانا و حکیم است».
پی نوشت ها:
1. ابن فهد حلی، عدة الداعى، دار الکتب الاسلامیه، 1407 ق، ص 97.
2. نساء (4) آیه 17.

سوال:آیا خداوند فقط در دنیا ستار العیوب است؟
چطوره که بعضیا هرکاری دلشون میخواد میکنن، گناه میکنن، بعد هم توبه میکنن و خدا میبخشدشون؟
چراباید با کسانی که گناه نکردن یکی باشن؟ ستارالعیوب بودن خداوند فقط مربوط به این دنیاست؟
یعنی خداوند گناهان رو میپوشونه و میبخشه، اما در روز قیامت نمی پوشونه؟
سوال بعدی اینکه مثل کل دعاها که بنا به دلایلی خدا مستجاب شون نمیکنه، ممکنه دعای کسیکه تقاضای بخشش و توبه از خدا داره هم مستجاب نکنه؟

پاسخ:
در ابتدا باید گفت میزان ستاریت پروردگار نسبت به هر کس به تناسب لیاقت، شایستگی و درجات قرب او در پیشگاه خداوند است. از این رو خداوند برای کافرین لجوج و مفسدانی که بی باکانه و بدون هیچ ترس و واهمه از آشکار شدن جرم ، به گناه و معصیت شان ادامه می دهند ، ستاریتی قرار نداده و عیب پوشی نمی کند .ستاریت نسبت به موءمنین نیز به تناسب درجات ایمانی آنان بستگی دارد .
از آیات قرآن که سرنوشت اخروی مجرمان را مطرح می کند و نیز از آیاتی که عذاب دنیایی بعضی از تبه کاران را بیان نموده، استفاده می شود که« ستارالعیوب» بودن پروردگار به طور مطلق نبوده ، درباره همگان به یک معنا نمی باشد. بلکه ظهور عیب بعضی از افراد ، معلول نوع عملکرد اختیاری خود انسان است .
نکته دیگر این که هر گناهی هم اثر تکلیفی دارد و هم اثر وضعی بر اساس آموزه های دینی اثر تکلیفی گناه با توبه حقیقی از بین می رود و به طور کلی پاک می شود. توبه هرگاه حقيقي و واقعي باشد و از اعماق جان برخيزد و جامع شرايط باشد و انسان از گناهي كه مرتكب شده احساس خجلت و ندامت كند و خود را در پيشگاه خدا شرمنده ببيند و در صدد كسب رضاي حق تعالي باشد، به يقين مقبول درگاه احديت واقع شده و آثار و بركاتش نمايان مي گردد. امام محمد باقر (ع مي فرمايد: ‌"التائب من الذّنب كمن لا ذنب له؛ (6) توبه كننده از گناه مانند كسي است كه گناه نكرده است".توبه حقيقي و خالص موجب محو همه آثار گناه مي گردد .
حضرت امام صادق(علیه السلام) مي فرمايد:
"هنگامي كه بنده اي توبه نصوح (حقيقي) كرد، مواهب و نعمت هاي كم نظير الهي را متوجه خود مي سازد. اولين اثرش آن است كه محبوب نزد خدا مي شود. دوم: خداوند در دنيا و آخرت گناهان او را مي پوشاند".
راوي حديث سؤال كرد كه چگونه خدا پرده پوشي مي كند ، فرمود: "هر چه از گناهان كه دو فرشته موكّل بر او، برايش نوشته اند، از يادشان ببرد. به اعضاي بدن، فرمان مي دهد كه گناهان او را پنهان كنيد. به نقاط زمين و هر كجايي كه گناهكار توبه كننده گناه كرده است، دستور مي دهد كه گناهان او را پنهان كنيد. آثار آن را پاك مي كند.پس توبه كننده در حالي خدا را در قيامت ملاقات مي كند كه هيچ چيزي به ضرر او و بر گناهانش گواهي و شهادت دهنده نيست و چيزي از آن آشكار نخواهد شد".(1)
با توجه به بخشایش الهی بر اثر توبه، نسبت به پیامد تکلیفی گناه طبیعی است که اثر وضعی آن نیز محو خواهد شد.خدای ستار العیوب نخواهد گذاشت که اثر گناه در آن فرد نمایان باشد و یا کدورت گناه بر روح او همچنان وجود داشته باشد .

در پاسخ به سوال آخر
هیچ دعای بدون اجابت نمی ماند خداوند همواره به خواست‌ها و نیازهای بندگان خود جواب مثبت می‌دهد. هیچ دستی را خالی برنمی‌گرداند؛ چون کریم‌تر از آن است که دستی را که به سوی او دراز شده، ناامید برگرداند. از این رو، در روایتی از امام صادق (علیه السلام) آمده:
«ما أبرز عبدٌ یده إلى الله العزیز الجبّار إلاّ استحیا الله عزّوجل أن یردّها صفراً حتى یجعل فیها من فضل رحمته ما یشاء، فإذا دعا أحدکم فلا یردّ حتى یمسح على وجهه و رأسه؛ (2)
هیچ بنده‌ای دست خود را به سوی خدای عزیز و جبران کننده دراز نمی‌کند، مگر این که خداوند حیا می‌کند که دست او را خالی برگرداند و چیزی از فضل و رحمت که می‌خواهد در آن نگذارد. پس هر گاه دعا نمودید، دست خود را به سر و صورت خود بکشید».
چه این توبه واقعی به طور یقین قبول است قران فرمود :
«اِنَّما التَّوْبَة عَلی اللهِ لِلَّذِینَ یعْمَلُونَ السُّوءَ بِجِهالَة ثُمَّ یتُوبُونَ مِنْ قَرِیبٍ فَأولئِکَ یتُوبُ اللهُ عَلَیهِمْ وَکانَ اللهُ عَلِیماً حَکیماً؛(3) پذیرش توبه بر خدا است، نسبت به کسانی که از روی جهالت، کار زشت انجام می‏دهند، آن‌‏گاه زود توبه می‏کنند. خدا توبه اینان را می‏پذیرد و خدا دانا و حکیم است».

منابع:
1. ثقه الاسلام كليني، الكافي، دار الكتب الاسلاميه، تهران، 1365 ه.ش، ج 2، ص 431 .
2. ابن فهد حلی، عدة الداعى، دار الکتب الاسلامیه، 1407 ق، ص 97.
3. نساء (4) آیه 17.